Sakatat

Küçük ve büyük baş hayvanların kaslarından elde edilen etleri dışında kalan böbrek, işkembe, ciğer gibi iç organlarına ve ayak, baş, kuyruk gibi kasaplık olmayan kısımlarına genel olarak sakatat ismi verilir.

Sakatat hem Türk hem dünya mutfaklarında sevilerek kullanılan bir yiyecektir. Türk mutfağı kadar Yunan, Fransız, İspanyol, İtalyan ve Uzak Doğu mutfaklarında çok yaygın olarak kullanılır. Lezzet açısından olduğu kadar içerdiği protein, mineral ve vitaminler açısından çok değerlidir.

Sakatat çeşitleri nelerdir?

Küçük ve büyükbaş hayvanların yenilebilir tüm iç organları sakatat sınıfına girer. Bunlar yürek, ciğer, böbrek, dalak, işkembe, uykuluk, billur veya koç yumurtası, kuzu gömleği, ince ve kalın bağırsaktır.

Ayrıca hayvanın baş kısmından elde edilen kelle, dil ve beyin de sakatat sınıfına girer.Bunların dışında koyunlardan elde edilen kuyruk yağı, sığır kuyruğundan elde edilen pöçük eti, koyun ve sığırların ayaklarından elde edilen paça da sakatat çeşitlerindendir.

Sakatatın püf noktaları nelerdir?

Sakatatın en dikkat edilmesi gereken noktası tazeliği ve temizliğidir. Hayvanların vücut atıklarını temizleyen ve en kanlı iç organlarından oluştukları için çok iyi temizlenerek kullanılmaları gerekmektedir. Ayrıca yoğun mikroorganizma taşıdıklarından ete göre daha çabuk bozulurlar. Çok yüksek oranda kolesterol içerdiğinden kalp ve damar hastalarının dikkatli tüketmeleri gerekmektedir.

Sakatat nasıl pişirilir?

Sakatat cinslerinin hemen hepsi Türk mutfağında yahni, ızgara, tava, dolma, sote ve söğüş olarak hazırlanıp yenilirler. Yahnisi yapılanlar yürek, ciğer, işkembe ve dana böbreğidir. Kuzu böbreği, uykuluk, billur, dalak ve ciğer ise ızgaraya uygundur. Ciğer ayrıca una bulanıp yağda kızartılarak Arnavut ciğeri olarak yemek ve meze şeklinde tüketilebilir. Urfa ve Antep'te ciğer kebabı çok ünlüdür.

İşkembe, en yaygın kullanılan sakatattır. Şirden, tuzlama, damar gibi çorba çeşitlerinin yanı sıra söğüş olarak da tüketilir. Ayrıca iyice haşlandıktan sonra güveci yapılabilir. Yahnisi yapılabileceği gibi, nohutlu işkembe de çok yaygın bir işkembe yemeğidir.

Kuzudan elde edilen ince bağırsağın en yaygın kullanım alanı kokoreçtir. Kokoreç ızgara yapılabileceği gibi domates ve biberle tavası da yapılır. Kalın bağırsak ise bumbar dolmasıyla ünlüdür. Hayvanın baş derisinin yüzülmesiyle elde edilen kelle, bol kekikli söğüş olarak yenir. Beyin ise söğüş, salata ve un ve yumurtaya bulanarak tava olarak yapılır. Dil, söğüş olarak yenilebileceği gibi fümesi de çok lezzetli olur.

Görselin kaynağı: http://sarigaziet.com.tr/