İğdegiller familyasından gelen iğde, çok dallı yapısı, dikenli sürgüleri, dar ve şerit şeklindeki yaprakları ile tanınır. Sürgüleri ve yaprakları gümüşi renkte tüylerle kaplı olan iğde ağacı, 7- 8 metreye kadar uzayabilir. Dış tarafı beyaz, iç tarafı ise sarı olan çiçeklerinin hoş ve baygın bir kokusu vardır. Zeytin büyüklüğünde kırmızıya çalan sarı kabuklu meyveleri tüketilir.
Ekonomik değeri düşük olduğu için ticari amaçla yetiştirilmeyen iğde; bahçe sınırlarında ve yol kenarlarında kendiliğinden büyür. Anadolu’nun hemen her yerinde yetişen iğde ağacı, tatlı meyveleri nedeni ile bahçelerde de yetiştirilir.
İğde meyvesi nasıl kullanılır?
İğde ağacının meyvesi, yaprağı ve çiçekleri farklı şekillerde tüketilir. Meyvesi çiğ olarak yenilen iğde, çerez olarak tüketilir. Aynı zamanda kurutulmuş veya taze iğde meyveleri şekerle kaynatılarak komposto yapılır ve soğuk içilir. Komposto dışında iğde meyvesi ezilir ve balla karıştırılarak macun yapılır. İğdenin meyveleri ve kurutulmuş çiçekleri çay yapımında kullanılır. Yaprakları ise kaynatılarak ilaç olarak tüketilir.
İğdenin mevsimi ne zamandır?
Azotu kökünde toplayabildiği için en verimsiz toprakta bile yetişebilen iğde, haziran ayında salkım halinde çiçekler açar. Çiçekleri güneşin en dik açıyla geldiği öğle saatinde toplanarak havadar bir ortamda kurutulur ve toz haline getirilir. Öğütülen iğde çiçekleri cam kavanozlarda hava almayacak şekilde saklanır.
Meyvelerinin ise olgunlaşması yöreden yöreye farklılık gösterir. Meyveleri kahverengiye dönünce toplanır. Güneş ve rüzgar alan bir ortamda kurumaya bırakılan iğde meyveleri her gün kontrol edilerek önü arkasına çevrilir ve tamamen kuruyuncaya dek aynı işlem tekrarlanır. İğde kurumaya başlandığında hemen toplanmaz. İyice kuruyunca kadar açık havada bekletilir. İğde salkımlar halinde toplanarak da kurutulabilir.
İğde meyvesinin faydaları nelerdir?
- C vitamini açısından oldukça zengin olan iğde, vücuda kuvvet verir ve soğuk algınlığına iyi gelir. Soğuk algınlığından kaynaklanan öksürüğü keser.
- Hoş bir kokuya sahip olan iğde çiçeklerinin zihni açtığı düşünülmektedir. İğde çiçeklerini koklamanın zihne kuvvet ve canlılık verdiği söylenir. Aynı zamanda iğde çiçeğinin kokusu dikkat toplamaya yardımcı olur.
- İğde funda çayı, ısırgan çayı, kırkkilit otu ve kuşburnu gibi bağırsak sorunlarına iyi gelir ve böbrekleri çalıştırır.
- İğde, mide bulantısı ve kusmayı önler.
Yorumlar
0