Güner içi olarak da adlandırılan çam fıstığı, fıstık çamı kozalaklarından çıkarılan sert kabukların kırılmasıyla elde edilen, yenilebilir ve yüksek ticari değer taşıyan bir tohumdur. Ağacı, 20 metreye kadar uzayabilen bir çam türü olmakla birlikte, tüm Akdeniz ülkelerinde yetişmektedir. Ülkemizde; Muğla, Aydın ve İzmir'in Bergama ilçesine bağlı Kozak yöresinde çam fıstığı üretimi yapılır. Kozak tipi, Aydın tipi ve Maraş tipi olmak üzere üç farklı çam fıstığı çeşidi bulunmaktadır.

Çam fıstığı nasıl üretilir?

Fıstık çamının kozalaklarınının olgunlaşmasıyla birlikte, kozalaklar ağaçtan sopalar yardımıyla düşürülür ve güneşli bir bölgeye serilerek kurumaları sağlanır. Bu işlemin ardından tohumlar suyun içinde yumuşatılarak fıstıklar ayrıştırılır. Ardından tohumu saran ince zar tabakası temizlenir ve son aşamada fıstıklar kurumaya bırakılır. Kurutulan fıstıklar çuvallara tanzim edilerek satışa hazır hale getirilir.

Çam fıstığı nasıl kullanılır?

Besin değeri yüksek olan çam fıstığı, balla macun haline getirilerek yenildiğinde vücuda enerji ve zindelik verir, aynı zamanda cinsel gücü artırır. Yer fıstığı ile birlikte tüketilirse mideyi kuvvetlendirir. Çam fıstığı yüzyıllardır dünya mutfaklarında kullanılan bir çerezdir. Eski Yunan'da afrodizyak etkisiyle, Hopi ve Navajo kabilelerince protein kaynağı olarak, Romalılar tarafından ise peynire hoş bir aroma katmak amacıyla kullanılmıştır. Türk mutfağında dolmalık fıstık olarak da bilinen çam fıstığı; börek, helva, salata, tatlı, pasta, pilav, dolma gibi pek çok farklı yemeğin yapımında sıklıkla tercih edilmektedir.

Çam fıstığından elde edilen yağ; mayonez ve margarin yapımında, tatlıcılıkta ve kozmetik sektöründe kullanılmaktadır. Çam fıstığı yağı dahilen kullanılacaksa, bir kesme şeker üzerine bir damla damlatılarak yenilebilir. Ya da bir bardak içme suyuna katılarak içilebilir. Çam fıstığı yağı, ciltteki problemli bölgelere masaj yapılarak uygulandığında şifalı etkileri gözlenmektedir.

Çam fıstığının faydaları nelerdir?

- Vücut için onarıcı ve yapıcı bir görev üstlenen çam fıstığı, iştahı kontrol altına alarak kilo vermeye yardımcı olur.

- Bağırsak tarafından üretilen ve Cholecystokinin olarak bilinen hormon salgısını teşvik eder. Bu şekilde mideyi rahatlatır ve spazmları ortadan kaldırır.

- Gerek mineraller gerekse protein yönünden güçlü bir besin olan çam fıstığı, tansiyonu dengeler ve kalp hastalıklarına karşı koruma sağlar.

- Tekli doymamış yağ oranı yüksek olduğu için kandaki kolesterol düzeyini dengeler.

- Tıpkı Antep fıstığı gibi iyi bir antioksidandır. Bu sayede, vücudu serbest radikal hasarlarına karşı savunur. Çam fıstığı yağı, salatalara eklenerek hücre yenileyici etkisinden kolaylıkla faydalanılabilir.

- Bağışıklık sistemini güçlendiren çam fıstığı, anne sütünü artırmaktadır.

- Yorgunluk, gerginlik ve kas kramplarının giderilmesinde etkilidir.

- Zafiyet, sırt ve bel ağrıları, romatizma, siyatik gibi rahatsızlıkların tedavisini destekler.

- İçerdiği bol miktarda demirle, kanın oksijenlenmesini sağlar. Sağlıklı diş ve kemik gelişimi için mükemmel bir gıdadır.

Kuruyemiş