Gelincikgiller familyasından gelen haşhaş, yaprakları yumurtaya benzeyen, kenarları grimsi yeşil veya mavimsi yeşil renkte, derin dişli bir görünüme sahip olan, bir, iki ya da çok yıllık bitki türlerinin genel adıdır. Papever cinsini oluşturan haşhaşın, yetiştiği bölgeye göre boyu 1 buçuk metreye kadar uzayabilir. Orta derecede yağış alan ve yazların sıcak geçtiği yerleri sever.

Ana yurdu Doğu Akdeniz olan haşhaş, Anadolu ve Hindistan'da çok eskiden bu yana tarımı yapılmakta olan bir bitkidir. Ülkemizde Ege Bölgesi'nde, özellikle Kütahya, Konya, Afyon, Denizli, Isparta ve Burdur yörelerinde yetiştirilmektedir.

Haşhaş nerelerde kullanılır?

Haşhaşın kullanılan kısımları; tohumlarından çıkarılan yağ, yaprakları ve kurutulmuş ham meyveleridir. Haşhaşın ham meyvelerinin çizilmesiyle afyon maddesi elde edilir. Bitkinin içeriğinde, toplandığı döneme göre değişen afyon alkolikitleri bulunur. Haşhaş, ağrı dindirici özelliğiyle pek çok tıbbi ilaçta kullanılır. Soğuk pres yöntemiyle çıkarılan haşhaş yağının asit miktarı azken, ısıl işlemiyle elde edilen yağın içeriğindeki asitler fazladır.

Soğuk presle hazırlanan yağ, harici olarak kullanılan merhemlere katılırken, sıcakta elde edilen yağ ise hem yemeklik yağlara katılır hem de sabun yapımında kullanılır. Yağ çıkarıldıktan sonra arda kalan küspeden, hayvan yemi sanayiinde kullanılır. Öğütülen haşhaş tohumları; kurabiye, poğaça, çörek ve ekmek gibi hamur işlerine lezzet katmak için kullanılır. Süsleme amaçlı da kullanılabilen haşhaş, tahin ya da pekmezle karıştırılarak da tüketilebilir.

Haşhaşın faydaları nelerdir?

- Haşhaşın yağ ve enerji değeri tıpkı susam gibi yüksektir. Posası pekmez ya da bal ile karıştırılarak yenildiğinde vücuda kuvvet ve zindelik verir.

- Damar tıkanıklıklarına karşı koruma sağlar. Kalbi kuvvetlendirir.

- Kulunç, mide ve karın ağrılarını teskin eder.

- Kaynatılan haşhaş kozalakları, balla tatlandırılıp içildiğinde öksürüğü keser.

- Laksatif etkisi bulunan haşhaş, bağırsak faaliyetlerini düzenler.

- Haşhaş yağı; kabızlık, raşitizm, sıraca hastalığı ve mesane iltihabı gibi rahatsızlıkların tedavisine yardımcı olur.

- Bir miktar haşhaş ve su karıştırılarak gargara yapıldığı takdirde diş ağrısı problemi bertaraf edilebilir.

- Yumuşatıcı ve ağrı kesici niteliğe sahip olan haşhaş, solunum yollarıyla ilgili şikayetlerin giderilmesinde oldukça etkili bir bitkidir.

Haşhaşın zararları nelerdir?

Haşhaş, çok güçlü bir bitki olduğu için, kesinlikle doktor kontrolü altında kullanılmalıdır. Aksi takdirde pek çok yan etkisiyle karşılaşılabilir. Uyuşturucu yapımında kullanılan haşhaş, zihin bulanıklığına sebep olabilmektedir. Özellikle küçük çocuklar için risk faktörü oluşturan bitki, çiğ haldeyken fazla yenilirse baş dönmesi ve kusmaya sebep olabilir.

Olgun tohumlarında zararlı madde bulunmayan haşhaşın, cinsel dürtülere karşı olumsuz etkiler doğurabileceği için dikkatli bir şekilde tüketilmesi önerilmektedir.

Görselin kaynağı: http://www.lazsan.com

Baharat