Yanı başınızda durmaksızın çalan bir alarm var. Tatsız tatsız geliyor sesi, kulaklarınızda yankılanıyor. Bir hışım kalkacak yataktan da sanki her gün yeniden bozulmuyormuş gibi toplayacaksınız o yatağı. Bir göz kapalı, bir göz yarım açık halde tüy gibi tepede dikilen o saçlar düzeltilecek, yatağın sıcaklığı bu arada hala üzerinizde. Birazdan bir ürperti de gelecek. Üst baş akşamdan seçilmediyse savaş yerine dönen dolaptan günün tahlilileri belirlenir, yaka paça geçirilir üzerinize. Alarm çalmadan iki dakika önce kalkmayı başardıysanız yataktan belki kahveden bir yudum alınır. Ardından dişler fırçalanır, iki fıs parfüm, aynayla bir göz teması. İç sesiniz “Sanki oldu gibi ne dersin?” bile diyemeden bir hışımla çıkılır evden.
Peki ya kahvaltı? Kahvaltı bir hayaldi, bir yaz sabahı, hafta başında yine yeniden tozlu raflara saklanan bir pazar sürprizi...
Zamana karşı yarışan ve “gün yine kelek attı” diyen bazılarımızın sabahını anlatan cümlecikler okudunuz. Bu tabloda kahvaltıyı es geçtiğiniz gözümüzden kaçmadı, köşedeki pastaneyi de zengin etmemek için (tamamen duygusal) her gün olmasa bile kokusu komşuları uyandıracak poğaçalar yapın istedik. İş yerinize götürüp arkadaşlarınızı da sevindirirsiniz diye düşündük, fena mı ettik?
Çözdürün yaş mayayı, olmadı çıkartın dolaptan instant mayayı, eleyin unu, kırın yumurtaları... Poğaça yapıyoruz beyler, bayanlar.
Poğaça yapımında kullandığınız tüm malzemeler taze ve oda sıcaklığında olmalı
Tehdit olarak algılamayın bunu. Ne yazdıysam iyilikten. Yaş mayanın içinde salınıp salınacağı süt ve suyun (hatta ısınacak onlar biraz), yoğurdun, yumurtanın ve tereyağının, oda sıcaklığında önceden sıraya girmesi gerekir.
Son kullanma tarihlerine bakılır, elenecek olan un ve kabartma tozunun (tarifte yer alıyorsa kullanılacak) tazeliği ayrıca kontrol edilir.
Kahvaltıya gelmiş pamuk poğaça, hay hay.
Hamur büyüklüğünün iki katına ulaşan poğaçalar nasıl kabarır?
Poğaça yapımında genellikle üç çeşit maya kullanılır. Kabartma tozu ya da karbonat demiyoruz bakın. Kaldı ki onların da yer aldığı tarifler vardır fakat gelin biz bu mayaları yakından tanıyalım.
Mini minnak taneli olan ısı ve ışık geçirmeyen paketlerde satılan kuru maya, genellikle ılık su içerisinde eritilip az miktarda toz şeker ilavesiyle karıştırılır. Mayanın aktive olması için oda sıcaklığında 10 dakika kadar bekletilir. Diğer malzemelerin yanına uğurlanır.
Küp şeklinde satılan ve derin dondurucuda muhafaza edilen yaş maya. Tazeliği hafif ıslak kıvamından belli olsa da ezildiğinde dağılıyorsa eğer tazeliği tescillenmiş olur. Ilık su ya da süt içerisinde eritilip kabardıktan sonra hop karıştırma kabına, doğru un havuzuna.
Mayaların en akıllısı, en programlısı, en zamane çocuğu instant maya. Yapı olarak kuru mayayı andıran instant mayanın ılık süt ya da ılık suya ihtiyacı yoktur. Diğer malzemelerle aynı anda eklenebilir, yoğurma esnasında hünerlerini gösterir.
Mayalanmak en çok ona yakışır: Sakallı poğaça.
Poğaça hamuru yapımında mayalandırmayı hızlandırmak için...
Büyük ödüllü sorular gibi oldu. İyisi mi siz cümleyi tamamlamaya çalışmadan biz devamını getirelim. Az miktarda eklenen toz şeker. Aynı zamanda hamura lezzet de katar. Fakat mayalandırma işlemi için toz şekerin de katıldığı süt ve suyun ılık olması (kaynar ya da sıcak değil) gerektiğinin altını bir kez daha çizelim.
Ooo buraya da bir rulo poğaça çizelim.
Poğaça nasıl yapılır: Mayanın aktive olacağı karışım hazırsa eğer un ve diğer kuru malzemeler elenir
Hazırlıklar devam ediyor elbette, öyle iki aşamada poğaça yapacak değiliz.
Varan 1: Sıvı malzemelerin sırayla karıştırma kabına alınıp homojen bir kıvam alana kadar karıştırıldığı, sonrasında azar azar un ve unun üzerine gelecek şekilde tuz eklenen poğaça hamurları vardır.
Varan 2: Elenen un ve üzerine atılacak tuzun ortasının havuz gibi açıldığı, sıvı malzemelerin bu boşluğa sırasıyla eklenip unun kenardan içeriye doğru alınmasıyla yoğrulan poğaça hamurları da vardır.
Ona adını veren taze ot, bakladan poğaçaya kadar her tarife yakışır: Dereotlu poğaça.
Mutfak acemisini bir üst seviyeye taşıyacak gümüş soru: Poğaça hamurunun kıvamı nasıl olmalıdır?
Tüm malzemeler eklendikten sonra yoğrulmaya başlanan hamurun hafif ele yapışması gerekir. Yoğurma esnasında bu yapışma hissinden eser kalmaz. Sinir ve stresini atan poğaça hamuru, yumuşacık ve ele yapışmayan bir kıvam alır.
İyi yoğrulmuş bir hamur, esner ve şekil almaya müsaittir. İyi yoğrulmamış bir hamur ise elinizle çektiğinizde çabucacık kopar.
Yine küçük bir tüyo: Yoğrulan hamurun üzerine parmağınızı batırdığınızda çukur oluşuyor ve yine eski şeklini alıyorsa hamur “beni şekillendir” demek istiyordur.
Sıkıca sarıp sarmalandığında bayatlamayan poğaça yapmışlar. Tadına bakmak lazım.
Gün sonunda bir çeyreği de getirecek altın soru: Poğaça hamuru ne kadar sürede mayalanır?
Poğaça olma yolunda hızlı adımlarla ilerleyen hamurun en sevdiği sorudur kendisi. Hamur malzemelerini eklediniz, bir güzel yoğurdunuz. Buraya kadar her şey tamam. Peki ya şimdi?
Hamurun üzerine hafif nemli ve pamuklu temiz bir bez örtün ya da hamur kabının üzerini streç filmle sarın. Böylelikle hava almasını önleyin. Oda sıcaklığında 45-60 dakika arasında dinlendirin. Zamanınız ne kadar dar olursa olsun kalıcı bir sonuç almak için bu süreyi 30 dakikanın altına çekmeyin ki hamur en az iki katı büyüklüğünde kabarsın. Büyüdükçe büyüsün.
Eğer vaktiniz yoksa, eviniz ya da mutfağınız soğuksa ona da var bir çözümümüz. Fırını 60 derecede ısıtıp hamur kabını fırına alın. Başından ayrılmayın pek, kısa sürede mayalansın. Siz mutlu olun, o mutlu olsun.
Ve bu aşamanın en önemlisi: Mayalanıp kabaran hamuru, şekil vermeden önce bir kez daha yoğurun.
Bu sabah güne onunla başlayalım: Kıymalı poğaça.
Poğaça hangi ısıda ve ne kadar sürede pişirilir?
Mayalanan hamurdan arzu ettiğiniz büyüklükte hamurlar kopartın. Eğer bir iç malzemenin olduğu poğaçalar hazırlamak istiyorsanız onu önceden hazırlayıp hamuru yumuşatmaması için soğutun. Hamuru elinizde hafifçe açıp orta kısmına iç harç yerleştirin. Avuç içinizde yuvarlayarak şekil verin, kapatın. Kabarma paylarını da hesaba katarak yağlı kağıt serili fırın tepsisine aralıklı olarak dizin.
Nar gibi kızarmış poğaçalar için; yumurta sarısını, az miktarda sıvı yağ ve tuzla (tuz çok çok az) çırpıp bir fırça yardımıyla sürün. Arzuya göre çatal yardımıyla şekil verin. Tepsi mayası dediğimiz son işlem için oda ısısında 10-15 dakika daha bekletin poğaçaları. Hatta bu işlemi 60-70 derece gibi düşük ısıda, önceden ısıtılmış fırında gerçekleştirin.
Son mayalanma işlemi de gerçekleşen poğaçaları tarif ve fırın tipini de göz önüne alıp önceden ısıtılmış, ortalama 170-180 derece fırında 15-20 dakika kadar pişirin. Kızarma ve kabarma paylarını göz önüne alıp gerekirse sürdürün pişirme işlemini.
Köşedeki pastane de onu yapıyor: Pastane poğaçası.
Kokusu fırından yükselip ilk sıcaklığını atmak için dinlenirken poğaçalar, vaktiniz varsa kahvaltı masasını kurun siz. Ya da yazının başında bahsettiğimiz profile sahipseniz doldurun poğaçaları geniş bir kaba ve tutun ofisin yolunu. Sonrası afiyet, sonrası mutluluk 
Yorumlar
2