Lakerda...
Sözlük anlamı şu: "Palamut, torik vb balıklardan dilim dilim kesilerek yapılan salamura."
Balık etinin uzunca süre taze olarak saklanabilmesi için uzun yıllardır kullanılan bir yöntem olan lakerda ancak İspanyolca'dan dilimize geçmiş bir kelime.
Kelimenin anlamı da anlamının altında yatan hikaye ise sandığınızdan çok daha ilginç.
Buyurun, bu duygusal hikayeye beraber dahil olalım.
La kerrida: İstenince olan şey
Lakerda kelimesi aslında İspanyolca "La kerrida" kelimesinden geliyor. "La kerrida" ise İspanyolca'da "istenince olan/istendikten sonra olan şey" anlamında kullanılıyor.
Peki bu duygusal anlama sahip kelimenin balık kültürüyle nasıl bir alakası, nasıl bir ilişkisi var?
Aslında her şey İspanyol bir balıkçı babaya dayanıyor.
Bir babanın duygusal hikayesi
İspanya'nın Toledo şehrinde yer alan balık halinin duvarlarında yazılı bir hikaye bize lakerdanın nasıl ortaya çıktığını anlatır türden. Hemen anlatalım.
İspanya'da Malaga kıyılarında yaşayan bir Musevi balıkçı Behmuaras. Her gün balığa çıkan Behmuaras tuttuğu balıkların yarısını satıyor, yarısını evine götürüyor. Üç çocuk babası olan balıkçının en küçük çocuğu ise en çok torik balığını seviyor. Balıkçı da çok sevdiği çocuğu için balıktan torik yakalamadan dönmemeye çalışıyor. Ancak torik en zor yakalanan balıklardan biri, çünkü onu tutmak için çok açılmak gerekiyor.
Bir Şabat günü balıkçı karısının tüm itirazlarına rağmen çocuğu için torik yakalaması gerektiğini söyleyerek denize açılıyor balıkçımız. Ancak pazar günüyle başlayan haftanın 7. günü olan Cumartesi, Museviler için mutlak bir iş görmezlik günü olarak saptanmıştır. Şabat, Museviler için kutsaldır ve kişilerin her türlü mesleki işine ara verip kendini ibadete vermesi beklendiği bir gündür. İşte bir Şabat günü denize açılan Musevi balıkçı ne o cumartesi ne de ondan sonraki iki ay boyunca hiç torik balığı yakalayamıyor.
Bunun üzerine dua ediyor ve tanrıdan onun affetmesini, çocuğuna torik balığı vermesini diliyor. Şabat hazırlıklarının başladığı perşembe günü denize açıldığında ise büyük bir sürüye denk geliyor ve tam 30 adet torik yakalıyor.
Dualarının kabul olduğunu anlayan balıkçı bir karar veriyor ve "Ben bunları satmaktansa tuzlar ve saklarım. Çocuğum da dilediği zaman torik yiyebilir" diyor ve bugün lakerda olarak bildiğimiz yöntemi geliştiriyor.
Önce balıkları temizliyor, eşit parçaya ayırıyor. İliklerini çıkarıp soğuk suda bekletiyor. Kanını süzdürüp tam 25 gün tuzda sıkıca saklıyor. Sonraları Musevi balıkçı babanın bu keşfi yayılıyor ve İspanyollar bu yiyeceğe lakerda adını veriyor. Yani la kerrida, istenince olan şey. 
Bir babanın çocuğu için keşfettiği bu lezzetli yiyecek yıllardır sofralarımıza konuk oluyor ve çok seviliyor.
Bu kadar anlattıktan sonra tarifini vermeden de bitirmeyelim, karşınızda: Lakerda tarifi!
Yorumlar
0