Bezelyenin Faydaları, Kalori ve Besin Değerleri

Bezelye, lezzeti ve besleyici yapısıyla birçok kişinin sofrasında yer bulan harika bir sebze. İlkbahar ve yaz aylarında bolca tüketilen sebze, canlı yeşil rengi ve taptaze lezzetiyle sofralara ayrı bir keyif katar. Besleyici değeri yüksek olan bu mükemmel besin, sağlık üzerinde de pek çok olumlu etki sunar. Sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeniz için gereken vitamin ve mineralleri sağlar. Bununla birlikte düşük kalorili ve yağsız bir besin olması, hafif ama doyurucu seçenekler arayanlar için de ideal bir tercih haline getirir. Bezelyeyi beslenme rutinine eklemek, kendinizi daha enerjik hissetmemize yardımcı olabilir.

Gelin bezelyenin sağlığa olan faydalarına göz atalım.

İçindekiler

• Bezelyenin kalori ve besin değerleri

İlk önce bezelyenin kalori ve besin değerlerini listeleyelim:

• Kalori: 81 kcal (100 gram için)
• Protein: 5 gram
• Yağ: 0,4 gram
• Karbonhidrat: 14 gram
• Diyet Lifi: 5,7 gram
• C Vitamini: 40 mg
• Kalsiyum: 25 mg
• Demir: 1,5 mg

Bezelye, düşük kalorili fakat oldukça besleyici yapısıyla öne çıkan bir sebzedir. Bezelye besin değeri ile diyet yapanların ya da sağlıklı beslenmeye özen gösterenlerin tercih olur. Bezelyede yüksek miktarda lif bulunur. Bu lif yapısı sayesinde sindirim sistemine katkı sağlarken aynı zamanda uzun süre tok kalmanıza yardımcı olur. Sebzenin protein oranı da oldukça yüksektir ve bu durum kas gelişimi için olumlu etkilerde bulunur. Özellikle spor yapanlar ve kas kütlesini artırmak isteyenler için etkili bir protein kaynağıdır.

İçeriğinde bulunan karbonhidratlar sayesinde enerji seviyenizi yükseltirken, enerji dalgalanmalarını da minimize eder. Böylece günlük aktiviteleriniz için gerekli olan enerjiyi sağlar. C vitamini yönünden zengin olan bezelye, bağışıklık sisteminizi güçlendirmede yardımcı olur. Kansere karşı koruma sağladığı bilinen antioksidan özellikteki C vitamini aynı zamanda cildin daha sağlıklı ve canlı görünmesini destekler.

Mikro besinler arasında bulunan kalsiyum, bezelyenin öne çıkan özelliklerinden biridir ve diş sağlığından kemik gelişimine kadar pek çok alanda fayda sağlar. Demir içeriği ise anemi riskini azaltmaya yardımcı olur ve vücudun oksijen taşıma kapasitesini artırır. Tüm bu özellikleriyle beslenme düzeninize mutlaka dahil etmeniz gereken besinlerden biridir.

• Bezelyenin sağlığa faydaları nedir?

Bezelye, sağlık için birçok farklı açıdan önemli bir sebzedir. Bezelyenin öne çıkan faydalarını şöyle sıralayabiliriz:

• Yüksek lif içeriğiyle sindirimi destekler, kabızlık sorunlarını önler.

• Sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur.

• Bağırsak sağlığını destekleyerek yaşam kalitesini artırabilir.

• Kalp sağlığını korur; folat ve magnezyum içerir.

• Bu mineraller kalp ritmini düzenler, kalp krizi riskini azaltabilir.

• Damar fonksiyonlarını iyileştirir.

• Protein açısından zengindir; kas gelişimini destekler.

• Doku onarımına katkı sağlar.

• Bitkisel beslenenler için iyi bir protein kaynağıdır.

• Antioksidan içerir; bağışıklık sistemini güçlendirir.

• Serbest radikallere karşı korur, hastalıklara karşı direnci artırır.

• Enfeksiyonların daha hızlı atlatılmasına yardımcı olabilir.

• Enerji seviyelerini yükseltir; karbonhidrat içeriğiyle destek olur.

• Günlük aktiviteleri daha verimli sürdürmenizi sağlar.

• A vitamini içeriğiyle göz sağlığını destekler.

• Yaşa bağlı göz hastalıklarına karşı koruyucu olabilir.

• Bezelyeyi kimler tüketmemeli?

Bezelye her ne kadar sağlıklı bir besin olsa da şu grupta yer alan bireyler bezelye tüketirken dikkatli olmalı ve mutlaka doktoruna danışarak beslenmesine bezelye eklemeli:

• Gut hastaları

Bezelye, pürin içeriği yüksek bir besindir. Pürinler vücutta ürik asite dönüşür ve bu da gut hastalığını tetikleyebilir. Bu nedenle gut hastalarının bezelyeyi az miktarda ve kontrollü şekilde tüketmeleri önerilir.

• Şeker hastaları (Diyabetikler)

Bezelye, glisemik indeksi düşük olmasına rağmen karbonhidrat oranı görece yüksektir. Kan şekeri dengesine dikkat edilmesi gereken durumlarda porsiyon kontrolü önemlidir.

• Alerjik bireyler

Nadir de olsa bezelye, baklagil grubunda olduğu için legumin alerjisi olan bireylerde reaksiyona neden olabilir. Alerjik bünyeler dikkatli olmalı ve ilk kez tüketirken küçük miktarlarla başlamalıdır.

• Sindirim sorunu olanlar

Bezelye lifli bir sebze olduğu için bazı bireylerde gaz ve şişkinliğe neden olabilir. Huzursuz bağırsak sendromu (IBS) gibi sindirim problemleri olan kişiler, pişirme yöntemine ve porsiyona dikkat etmelidir.

• Bezelye nasıl tüketilir? Bezelye ile yapılabilecek tarifler

Kıymalı Bezelye Yemeği Tarifi

Bezelye, mutfakta birçok farklı şekilde kullanılabilir.

• Taze bezelye, salataların ve sıcak yemeklerin vazgeçilmezidir.

• Yaz aylarında taze sebzelerle hazırlanan yemeklere renk ve sağlık katar.

• Dondurulmuş bezelye yıl boyunca pratik bir alternatif sunar.

• Her iki formu da menüleri zenginleştirmek için kullanılabilir.

• Klasik bezelye yemeği, etli ya da etsiz olarak hazırlanabilir.

• Bezelye püresi, et ve tavuk yemeklerinin yanında garnitür olarak tercih edilebilir.

• Bezelye çorbası, kremalı şekilde servis edildiğinde zengin bir lezzet sunar.

• Bezelyeli pilav, taze nane ve dereotu ile aromalandırılabilir.

• Salatalara dondurulmuş bezelye ekleyerek pratik ve renkli bir dokunuş sağlanabilir.

• Makarna soslarına eklenen bezelye, protein desteği sağlar.

• Domates sosu veya kremalı soslarla uyumlu şekilde kullanılabilir.

• Makarna salatalarında da sıkça kullanılır.

Bezelyeli tariflerimizden birkaç örnek daha bırakalım:

Kıymalı bezelye yemeği tarifi

Zeytinyağlı bezelye tarifi

Bezelye ekşilemesi tarifi

Köfteli bezelye yemeği tarifi

Fırında etli bezelye tarifi

Yoğurtlu bezelye salatası tarifi

• Bezelye nerede, nasıl yetiştirilir?

Çin ve Hindistan, dünya bezelye üretiminin büyük kısmını karşılar. Türkiye’de ise en çok Marmara, Ege ve İç Anadolu bölgelerinde yetiştirilir. Özellikle Bursa, Balıkesir, Konya, Eskişehir, Afyon ve Amasya, bezelye üretiminde öne çıkan iller arasında yer alır.

Bezelye nasıl yetiştirilir diye merak ediyorsanız onu da hemen açıklayalım:

• Bezelye, soğuk havayı sever; genellikle ilkbahar ve sonbaharda ekilir.

• Bu dönemlerde toprak sıcaklığı çimlenme için idealdir.

• Ilıman iklimlerde yetişir; humus açısından zengin, iyi drenajlı toprakları tercih eder.

• Toprak pH değeri 6–7 arasında olmalıdır.

• Kompost veya organik gübre ile zenginleştirilmiş toprak, gelişimi destekler.

• Tohumlar 2–3 cm derinliğe ekilmelidir.

• Tohumlar arası mesafe 5–10 cm, sıra aralığı yaklaşık 50 cm olmalıdır.

• Bu aralıklar güneş ışığı alımını ve hava sirkülasyonunu sağlar.

• Bezelye suyu çok sevmez; ancak çiçeklenme döneminde düzenli sulanmalıdır.

• Kuraklıkta toprağın tamamen kurumasına izin verilmemelidir.

• Bazı bezelye çeşitleri destek sistemine ihtiyaç duyar.

• Sarmaşık türleri çit veya direk gibi desteklerle daha iyi gelişir.

• Destekler ışık alımını ve hava dolaşımını artırır.

• Kullanılan malzeme sağlam olmalı ve bitkiye zarar vermemelidir.

• Dikey yetiştiricilik, alanı verimli kullanmayı ve daha fazla ürün elde etmeyi sağlar.