Zeytinyağı

Akdeniz mutfağında önemli bir yere sahip olan zeytinyağı, geçmişten günümüze birçok mutfak kültürünün vazgeçilmez bir parçasıdır. Zeytinyağının değerini vurgulamak amacıyla ölümsüzlük yağı ya da altın yağ olarak da nitelenir. Yunanistan, İtalya, İspanya ve Türkiye başta olmak üzere Akdeniz coğrafyasında üretilen zeytinyağı, salata ve yemeklerde kullanıma uygundur.

Zeytinyağı türleri nelerdir?

Üretim şekline göre üç çeşit zeytinyağı vardır. Bunlardan birincisi natürel zeytinyağıdır. Natürel zeytinyağı da asit oranlarına göre sızma, natürel ve natürel birinci olarak kendi aralarında üçe ayrılır. Zeytinyağı türlerinden ikincisi rafine zeytinyağıdır. Lampant da denilen asit oranı çok yüksek olan kusurlu zeytinyağları doğrudan sabun yapımında kullanılmakta veya rafine edilerek kullanıma uygun hale getirilmektedir. Üçüncü ve son tür ise rafine zeytinyağı ile natürel yağlarından oluşan zeytinyağıdır. Riviera ve A tipi olarak satışı yapılmaktadır. Bunların dışında erken hasat ve filtresiz gibi zeytinyağını niteleyen sıfatlar da kullanılmaktadır.

Zeytinyağının püf noktası nedir?

Zeytinyağı, zeytin ağacının bakımı ile başlayan, hasat şekli, zeytinlerin konulduğu kaplar, sıkım zamanı, depolama ve şişeleme süreçlerinden geçerek sofralara gelen bir yağdır. Bu süreçlerin ardından elde edilen zeytinyağının kalitesinde püf nokta koku ve tattır. Zeytinyağı koklandığında buruna taze ve meyvemsi bir koku gelmelidir. Tat olarak ise damakta acılık ve genizde yanma hissi bırakan zeytinyağı kalitelidir. Renk ise psikolojik etkisi olmakla birlikte zeytinyağının kalitesini gösteren bir unsur değildir. Zeytinyağının kullanım ve saklama açısından da püf noktaları vardır. Pişirme safhasında en son sos olarak eklenen zeytinyağı besin değerini yitirmeden yemeğe lezzet verir. Zeytinyağının saklanması konusunda ışık ve hava görmemesi çok önemlidir. Bu nedenle koyu renkli cam şişeler tercih edilir.

Zeytinyağının içerdiği vitamin ve mineraller nelerdir?

Zeytinyağı anne sütü ile birlikte vitamin ve mineraller bakımından en zengin besin maddelerinin başında gelmektedir. Zeytinyağı içeriğinde A, D, E ve K vitaminleri bulunur. Doymamış yağ asitleri ve oleik asit barındıran zeytinyağı bol miktar da lif de içerir. Zeytinyağının içerisinde insan vücudu için hayati önem taşıyan fenol ve polifenol bileşeni vardır. Ayrıca zeytinyağındaki doymamış yağ asitleri kolesterol içermez.

Zeytinyağının kullanıldığı alanlar nelerdir?

Zeytinyağı dünya mutfak kültüründe yemek, salata, sos ve böreklerde kullanılır. Uzmanlar tarafından doğal bir ilaç olarak gösterilen zeytinyağı, başta kanser tedavisinde olmak üzere pek çok hastalıkta ve bu hastalıklara yönelik ilaç üretiminde kullanılır. Sabun, kolonya ve krem gibi kozmetik ürünlerin yapımında kullanılabilen zeytinyağının saf halinden saç ve cilt bakımında yararlanılabilir. Zeytinyağı yapraklarıyla birlikte çay yapımında kullanılabilir. Ayrıca zeytinyağı, mobilya cilalamada, metalleri parlatmada, derileri onarmada ve takılan fermuarların çözümünde kullanılan bir üründür.