Bilimsel adı “beta vulgaris var altissima” olan şeker pancarı, ülkemizde çükündür, çükündürük ve höngül olarak da bilinir. Anavatanı Türkiye, Suriye ve Mısır olan şeker pancarının, Fransa ve Almaya başta olmak üzere Avrupa Birliği, Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’da yetiştiği görülür. Türkiye’nin şeker üretiminde çok önemli bir yeri olan şeker pancarı ülkemizde en çok İç Anadolu, Marmara ve Karadeniz bölgelerinde yetişir. Şeker kamışı ve mısır gibi bitkilere oranla şeker üretim maliyeti daha yüksek olsa da kaliteli tarıma yönelik sağladığı katma değer nedeniyle birçok ülke tarafından ekimi yapılmaktadır. Ilıman ve yağışlı iklimleri seven şeker pancarı, yumrusu etli bir köke ve büyük saplı yapraklara sahiptir. Şeker pancarının boyu 80 santimetreye kadar uzayabilir. Toprak altında yetişen şeker pancarının yumruları yuvarlak, armut veya uzun şekillerde olabilir. Şeker pancarının ilkbahar ve sonbaharda ekimi uygundur. Sonbaharda sökülen şeker pancarı kökleri şeker fabrikalarına gönderilir. Dozer, turbata, sentinel, diamenta, grinta, sporta ve badia şeker pancarı tohumlarının adlarıdır.
Şeker pancarının içerdiği vitamin ve minareller nelerdir?
Şeker pancarı adından da anlaşılacağı üzere çok miktarda sakaroz şekeri içerir. Şeker pancarının içerisinde A, B, C ve P vitaminleri bulunur. Lifli bir bitki olan şeker pancarında sodyum, brom, çinko, magnezyum, kalsiyum, potasyum, demir ve fosfor gibi madensel tuzlar vardır. Enerji verici bir bitki olan şeker pancarı, betain, pektin ve selülöz gibi etken maddeler taşır.
Şeker pancarı hangi alanlarda kullanılır?
Dünya mutfaklarında yemek yapımında kullanılan şeker pancarı, içerisindeki şeker fark edildikten sonra sıklıkla şeker üretiminde kullanılmıştır. Anadolu’da közde ya da fırına atılarak şeker pancarı tatlısı yapılır. Şeker pancarı, yapraklarıyla beraber kaynatılarak turşu suyu ve şalgam gibi bir içecek elde edilir. Şeker pancarı küspesi doğrudan hayvan yemi olarak kullanılabilir. İlaç, otomobil ve silah geliştirme alanlarında ihtiyaç duyulan etil alkol üretiminde de şeker pancarı kullanılır.
Şeker pancarının püf noktaları nelerdir?
Şeker pancarı dalından koparıldıktan sonra tazeliğini yitirdiği için olabildiğince olgunlaşmasına izin verilmelidir. Hasat edildikten sonra bir an önce işleneceği tesise götürülmesi gereken şeker pancarının ekimi yıl planlaması ile yapılmalıdır. Üst üste iki yıl şeker pancarı ekmek faydalı olmadığı ve şeker pancarı ekilen toprağın veriminin fazlaca artması gerekçesiyle bir yıl şeker pancarı, sonraki üç yıl ise farklı ürünlerin ekimi yapılır.
Şeker pancarının faydaları nelerdir?
-Şeker hastalığı ve vereme karşı vücudu korur.
-Diğer bitkilere göre daha çok oksijen açığa çıkarır.
-Kansızlığa karşı etkilidir.
-Mide ve sindirim sistemini düzene sokar.
-Böbrek sağlığını korumaya yardımcı olur.
-İdrar söktürücü etkisi vardır.
Yorumlar
17