Yılbaşı Kokina Çiçeği: Anlamı ve Bakım İpuçları

Yılbaşı yaklaşınca her köşebaşında karşımıza çıkan, aslında birçoğunuzun adını bile bilmediği o kıpkırmızı, top top yılbaşı çiçekleri var ya, işte bugün onları, yani kokina çiçeklerini tanımanın tam zamanı!

Şu sıralar yine dört bir yanımızı saran, yemyeşil yapraklarının arasında tüm sevimliliğiyle adeta parlayan o kırmızı güzelliği yakından tanıyınca eminiz çok şaşıracaksınız.

Sofra dekorasyonundan hediyeliklere, yeni yıla dair hemen her şeye çok yakışan bu güzelim çiçekleri siz de çok seviyor, yeni yıl onlarsız eksik kalır diye düşünüyorsanız yaklaşın böyle, karşınızda: Bugüne dek hiç bilmediğiniz özellikleriyle yılbaşı çiçeği kokina!

İçindekiler

• Kokina çiçeği nedir?

Yeni yıl süsü olarak tanıyıp sevdiğimiz kokina, yılbaşı çiçeği olarak biliniyor aslında. Eminiz siz de adını ilk duyduğunuzda "Aa onun adı kokina mıymış?" demişsinizdir. Peki bu güzeller güzeli çiçeğin ismi nereden geliyor? Yunanca "kırmızı" anlamına gelen "kokino" sözcüğünden. Halk arasında "tavşan memesi" olarak anıldığını da söylemeden geçmeyelim tabii.

Kokina ile ilgili en şaşırtıcı bilgiyse onun doğada aslında her zaman bildiğimiz o görüntüye sahip olmaması, yani temelde tek bir bitki olmaması."O da ne demek?" diyenler için hemen anlatalım: Kokina aslında insanların elleriyle hazırladığı ve iki farklı bitkinin bir araya getirilmesiyle oluşturulmuş bir süs.

"Silcan" adı verilen kırmızı meyveler ve "tavşan memesi" denilen çalı görünümlü bitkinin bir araya getirilmesiyle oluşturulan bu kokina çiçeğini hazırlamak da öyle kolay bir iş değil.

• Kokina çiçeğinin yılbaşıyla ilişkisi

Kokina sadece ülkemizde değil birçok ülkede yılbaşı zamanı geldiğinde ortaya çıkan, tezgahları dolduran bir bitki. Sebebi ise kendisine fazlaca umut yüklenmiş olması desek yanlış olmaz. Bu fikri ilk kimler ortaya atmış kesin bir bilgi yok ama yılbaşında eve alınan kokina çiçeğinin eve yeni yılda şans, uğur ve bereket getireceğine inanılıyor.

• Kokina çiçeği hangi koşullarda yetişir?

Kokina çiçeği nedir sorusuna cevap verirken anlattığımız gibi bu bitki, iki farklı bitkinin bir araya getirilmesiyle hazırlanıyor. Tavşan memesi keskin, sivri uçlu yaprakları bulunan, dikkatlice toplanıp bir araya getirilmediği takdirde ciltte tahrişlere, kesiklere neden olabilen bir bitkiyken silcan adı verilen kırmızı meyveler de doğada salkım şeklinde değil tek tek bulunuyor. Hal böyle olunca çiçekçilerin yeşil ve kırmızı kısımlarını bir araya getirmesi, bu kırmızı meyveleri fark edilmeyecek tonda kırmızı bir iple tek tek birbirine bağlayarak salkım görüntüsü vermesi ve ardından da yeşil yapraklarla buluşturup yeniden dikmesi gerekiyor. Kokina, tüm bu uzun uğraşlar sonunda yılbaşına hazır hale geliyor.

• Kokina çiçeği bakımı: Sulama ve ışık ihtiyacı

Kokina çiçeğinin 2 farklı bitkinin bir araya getirilmesiyle oluşturulduğunu söyledik, eğer evinizde 1 yıl boyunca solmadan, çürümeden kalırsa bir sonraki yıl çok daha şanslı olacağınıza, hatta ev sahibi olabileceğinize dair inanışları da bir bir anlattık. Bu durumda aklınızda "Kokina çiçeğinin uzun süre hayatta kalmasını sağlamak mümkün mü?" gibi bir sorun oluşmuş olabilir, bu yüzden size kokina çiçeği bakımıyla ilgili bilmeniz gerekenleri de bir bir sıralayalım.

Öncelikle kendisi tek bir bitki olmadığından, özellikle silcan adı verilen meyve kısmı iğne-iplikle dikilerek hazırlandığından aslında bozulmaya çok müsait bir bitki. Ancak gelin görün ki bu meyveler birçok koşula o kadar kolay adapte olabiliyor ki gerçekten 1 yıl ya da 1 yıla yakın rengini bile neredeyse ilk günkü gibi koruyarak sağlam kalması mümkün oluyor.

Bunu sağlamak için kokina çiçeklerinizi hem çok soğuk havalardan hem de çok sıcak ortamlardan uzak tutmanız gerekiyor. Buket halinde alabileceğiniz kokina çiçeğini radyatör gibi sıcak alanların yakınına koymaz, kış aylarında tam anlamıyla buz gibi olan balkonlarda bekletmezseniz daha uzun süre renginin solmasının önüne geçebilirsiniz.

Yeşil yapraklarının sararıp solmaması içinse aldıktan sonra 1 ay kadar, haftada 1 sap kısımlarını 1 gün süreyle suda bekletmeyi deneyebilirsiniz. Ancak bu bitki çoktan dallarından koparılıp kökünden ayrılmış olduğundan yine de uzun süre dayanamayacaktır, bizden söylemesi.

• Yılbaşı dekorasyonunda kokina çiçeği kullanımı

Yılbaşı dekorasyonlarında sıkça kullanılan çiçeklerden kokina çiçeklerini siz de 31 Aralık günü evinizde kullanmak isterseniz onları şöyle değerlendirebilirsiniz:

• Kapı süslemeleriniz varsa bu süslemelere ilave edebilirsiniz.
• Kapınıza taktığınız çelenge kokina çiçeklerini tutturarak şık ve sevimli bir görüntü oluşturabilirsiniz.
• Yılbaşı ağacınız varsa bu ağacı kokina çiçekleriyle renklendirebilirsiniz.
• Ağaç ışıkları, çam kozalakları, yılbaşını hatırlatan figürler, küçük kurdeleler ile bir araya getirebilirsiniz.
• Şamdan ve mumluklarınızı tehlike yaratmayacak şekilde kokinalarla süsleyebilirsiniz.
• Sofranızda kokina çiçeklerine yer verebilirsiniz. (Hemen aşağıda daha detaylı fikirler bulabilirsiniz)
• Doğrudan yılbaşı hediyesi olarak sevdiklerinize demet demet kokina verebilirsiniz.
• Hediye paketlerinizi kokina çiçekleriyle şıklaştırabilirsiniz.

• Kokina çiçeğinin anlamı: Eski geleneklerden günümüze

Kokina çiçeği çok eski zamanlardan bu yana kış gelince çiçekçilerin tezgahlarında yerini almaya başlayan, özellikle Aralık ayı boyunca sıkça alınan ve yılbaşı akşamı da evde sıklıkla bulundurulan bir çiçek. Sebebi ise herkesin düşüncesine, duygusuna ve inancına göre değişiyor aslında. Osmanlı zamanlarında dahi olduğu söylenen kokina çiçekleri, o zaman kışın habercisi olarak görülüyormuş örneğin. Bereket olduğuna inanılan bu çiçeklerin iyi şans getirdiğine de inanılıyormuş.

Daha eski geleneklerde de benzer şekilde evi koruduğuna, bereket getirdiğine inanılan kokina çiçeği günümüzde ise daha çok rengi dolayısıyla sevgi, aşk, mutluluk gibi güzelliklerin sembolü olarak görülüyor. Bunun yanı sıra ev sahibi olmak isteyenlerin de bu çiçeği alarak iyi şansa sahip olabileceği söyleniyor.

Kokina çiçeğinin yaprakları ve kırmızı meyveleri eğer 1 yıl boyunca solmaz ya da çürümezse o kokina çiçeğini alanın bir sonraki yıl ev sahibi olacağına inanılıyor. Eğer siz de yeni yıla böyle güzel dileklerle girmekten yana olanlardansanız diğer birçok çiçeğe göre oldukça uygun fiyatlara bulabileceğiniz kokina çiçeklerinden bir buket alabilirsiniz.

• Kokina çiçeği ile sofra ve ev süsleme önerileri

Kokina çiçeklerini sofranızda ya da ev süslemesinde nasıl kullanabileceğinize karar veremediyseniz ve dekorasyon fikirlerine ihtiyacınız varsa şöyle birkaç fikir de vermiş olalım:

• Kokina çiçeklerini küçük vazolara yerleştirip sofranızın farklı yerlerine koyabilirsiniz.
• Kokina çiçeklerini koyduğunuz vazoların yanına dekoratif mumlar yerleştirerek ışıldamasını sağlayabilirsiniz.
• Yemek masanız büyükse tam orta kısmına bolca kokina çiçeği yerleştirerek orta çiçeği olarak kullanabilirsiniz.
• Kokina çiçeklerinin etrafını renkli taşlar, biblolar ile zenginleştirebilirsiniz.
• Bolca kokina çiçeği aldıysanız kokina demetlerini farklı boyutlarda vazolara yerleştirip masanızın farklı yerlerine yerleştirebilirsiniz.
• Kokina çiçeklerini kırmızı masa örtüleriyle bir araya getirerek yılbaşı ruhuna uygun bir dekorasyon oluşturabilirsiniz.
• Kokina çiçekleriyle kapı süsleri yapabilirsiniz.
• Minik kırmızı-yeşil renklerdeki kurdelelerle kokina çiçeklerine şıklık katabilirsiniz.
• Pencere kenarlarına kokina çiçeklerini dekoratif bir şekilde yerleştirebilirsiniz.

Kokina çiçeği faydaları ve zararları

"Rivayetleri geçelim bana gerçekçi bilgiler lazım" derseniz "Kokina çiçeğinin uğur getirmekten başka bir faydası ya da bir zararı var mı?" diye merak ederseniz bundan da söz etmeden geçmeyelim.

Öncelikle kokina çiçeğinin silcan adı verilen kırmızı meyvelerinin özellikle evcil hayvanlar için tehlikeli olabileceği, zehir etkisi oluşturabileceği söyleniyor, aklınızda bulunsun. Eğer evinizde en az bir hayvanla yaşıyorsanız ya da küçük yaşlarda çocuklarınız varsa onları bu bitkiden uzak tutmanızda fayda var. Aksi halde pek sevimli gözüken bu kırmızı meyveler tadınızın kaçmasına neden olabilir mide bulantısından kusmaya, hatta daha ciddi sonuçlara kadar varabilen zararlar verebilir.

Tavşan memesi olarak anılan yeşil kısımları ise alternatif tıp olarak anılan bitkisel tedavilerde adından söz ettiren bir bitki. Özellikle Akdeniz ikliminde yetişen bu bitki Antalya, Antakya gibi şehirlerde ve çevrelerinde yaygın olarak tanınıyor. Aktarlarda kurutulmuş haline ulaşılabilen bu bitkinin idrar söktürücü etkisi olduğu, böbreklerde taş oluşumunu engelleyici etkiler gösterdiği, hemoroid tedavisinde bile etkili olabileceği söyleniyor.

Tabii sizin tüm bunları duyup uygulamadan önce mutlaka doktorunuza danışmanız, onun önerisi dışında asla davranmamanız, kokina çiçeği de dahil herhangi bir bitkiyi tedavi amaçlı kullanmamanız, özellikle de bilmediğiniz hiçbir bitkiyi, ürünü asla kullanmamanız gerekiyor. Biliyoruz siz yaparsınız ama biz de yeniden hatırlatmış olalım, kokina çiçeğini yalnızca bir süs bitkisi olarak değerlendirin, aman diyelim.

Şu yazılarımız da tam size göre:

Yılbaşı Kaktüsü, Ponsetya veya Kokina: Yılbaşı Çiçeklerinin Bakımı Nasıl Yapılır? 

Sulama Sıklığından Çoğaltmaya: Yılbaşı Kaktüsü Bakımı Nasıl Yapılır? 

Ponsetya da Derler: Sulamasından Budanmasına, Evde Atatürk Çiçeği Bakımı