Evinde bitki yetiştirmekten, sadece saksı içindeki o güzelliği görmekten hoşlananları, söz konusu bir de biber, domates gibi yenebilir bitkiler olunca daha da bir mutlu olanları buraya doğru alalım hemen.
Çocukluğumuzdan beri annelerimizin, anneannelerimizin evin imkanlarına göre bahçede, balkonda, cam kenarında ya da evin içide yetiştirdikleri saksılar dolusu biberlere hepimiz aşinayız ama evde, saksıda sadece biber yetiştirilir diye düşünmek de olmaz.
Aslında doğru koşulları sağladıktan sonra saksıda öyle çok bitki yetiştirebilirsiniz ki tadına doyum olmaz.
Üstelik yaz-kış demeden yetiştirebilecekleriniz bile var.
Sizi daha fazla merakta bırakmayalım, evde hangi sebze, meyveleri, hangi yeşillikleri yetiştirebilirsiniz bir bir anlatalım.
Saksıları hazırlayın, yakında evinizde ilkbahar havası esecek!
Salatalar artık hep sizden: Saksıda marul yetiştirme
Marul, saksıda kolayca yetiştirebileceğiniz bitkilerin başında geliyor. Zira kendisi pek uyumlu bir bitki. Tohumunu aldığınız marulu, humus bakımından zengin bir toprakla bir araya getirmeniz en önemli aşama. Torf ve gübre bakımından zengin bir toprak alarak daha sağlıklı gelişmesini sağlamak da elinizde. "Toprağı ve tohumu nereden bulurum?" derseniz yapı marketlerin bitki reyonlarına ya da çiçekçilere göz atabilirsiniz.
Dilerseniz uzun dikdörtgen saksılardan edinip yan yana birkaç marulu bir arada yetiştirebileceğiniz gibi daha küçük saksılarda tekli olarak da yetiştirebilirsiniz. Saksının çok derin olmamasına dikkat etmelisiniz. Kapalı balkonlarda ya da mutfağınızın penceresinde sonbahar-kış-ilkbahar aylarında yetiştirebileceğiniz marulu yaz aylarında aşırı güneş ışığına maruz kalmaktan korumanız da önemli. Yani marulu aslında dört mevsim yetiştirmek mümkün ama şubat-mart-nisan ayları en uygun zamanlar.
Tohum, toprak ve saksınız hazır olduğuna göre, geçelim onu nasıl ekip nasıl sulamanız gerektiğine. Saksının içine yaklaşık 8-10 santimetre kalınlığında toprağı çok sıkıştırmadan yerleştirin, ardından üzerini düzleştirip tohumları yerleştirin ve üzerine yaklaşık 2 santimetre kalınlığında bir toprak daha yerleştirin. Toprağın çok ıslak olmamasına ama nemli kalmasına özen gösterin. Yaklaşık bir hafta içinde çimlenmeye başlayacak bitkinizi susuz bırakmaz, serin ama güneş de alabilen bir alanda büyütürseniz en olgun ve taze haline ulaştığında afiyetle yiyebilirsiniz, işte bu kadar.
En tazesi hep elinizin altında olsun: Saksıda maydanoz yetiştirme
Maydanoz da tıpkı marul gibi çok uyumlu ve yetiştirmesi kolay bitkilerden biri aslında. İster yemeklere ilave etmek ister en taze salataları hazırlamak için kullanacağınız maydanozlarınızı yetiştirmek için humuslu toprak ve tohum almak önceliğiniz olsun. Ardından yine çok derin olmayan bir saksıyı üzerinde 5-8 santimetre arası boşluk kalacak şekilde toprakla doldurun. Toprağın bol nemli olmasına özen gösterin. Ardından temin ettiğiniz maydanoz tohumlarını toprağa homojen olacak şekilde dağıtın ve üzerlerine çok hafifçe bastırın. Tohumları da yerleştirdikten sonra üzerini son bir kez yaklaşık 1 santimetre kalınlığında nemli toprakla örtün ve filizlenmesi için beklemeye koyulun.
Filizlenmesi marula göre biraz daha uzun süren maydanozlarınızı büyüyene dek hiç susuz bırakmamaya, toprağın hep nemli kalmasına dikkat edin. Ocak ayından eylül ayına dek dilediğiniz zaman ekimini yapabileceğiniz maydanozlarınızı sularken ucu sprey şeklinde olan ya da süzgeçli sulama şişelerini kullanmayı da ihmal etmeyin. Çünkü maydanoz bir anda bol suya maruz kalmamalı, yağmurlama yöntemiyle sulanmalıdır. 15-20 gün içinde filizlenmeye başlayacak olan maydanozlarınız 5-6 hafta içinde tüketilecek hale geleceklerdir.
Kütür kütür: Havuç
Yaklaşık olarak yılın yarısı boyunca, yani ocak ayından kasım ayına kadar ekimi yapılan, tahmin edebileceğinizden çok daha kolay yetiştirilen havuçlar için öncelikle derince ve geniş saksılar edinmeli, torf bakımından zengin toprağınızı mutlaka hazır etmelisiniz. Yılın diğer zamanlarında da ekimi yapılabilen bu uyumlu sebzeyi ekmek için saksıyı torfla bolca doldurun. Ardından üzerini düzleştirip aralarında 5'er santimetre kadar uzaklık bulunan düz çizgiler çekin. Bu çizgilerin olduğu yerlere havuç tohumlarını serpiştirin ve üzerini 1-2 santimetreyi geçmeyecek kadar torfla örtüp sulayın.
Haftada 1-2 kez sulamayı ve güneş gören bir yerde yetiştirmeyi ihmal etmezseniz havuçlarınız kısa sürede filizlenecek ve toprağın içinde doğru büyümeye başlayacaktır. Ekeceğiniz her tohum filizlenmeyebileceğinden tohumlar filizlendikten sonra topraktan çok dikkatli bir şekilde çıkarıp yine aralarında 5'er santim olacak şekilde yerleşimlerini yapabilirsiniz.
Saksıda havuç yetiştirmekle ilgili daha detaylı bilgi almak isterseniz sizi hemen Adım Adım Saksıda Havuç Yetiştirme yazımıza doğru da alabiliriz.
Nasıl da lezzetli olur: Taze soğan
Neredeyse her mevsim sizi üzmeden, yormadan yetişecek olan bitkilerden biri de taze soğan. Üstelik onu yetiştirmeye başlamak için torf bakımından zengin bir toprak, saksı ve arpacık soğandan başka hiçbir şeye ihtiyacınız yok. Saksının içine 15-20 santimetre olacak kadar torfu yerleştirin. Ardından üzerine arpacık soğanları hafifçe bastırarak yerleştirin. Arpacık soğanların saçaklı kısımlarının alta, uç kısımlarının üste geldiğinden emin olun. Üzerini tamamen kapatmayacak şekilde biraz daha torf takviyesi yapın ve sulayın. Sularken sprey şeklinde şişeleri ya da süzgeçli sulama şişelerini tercih ederseniz daha doğru bir sonuç alabilirsiniz. Kısa süre sonra soğanların filizlenmeye başladığını fark edeceksiniz.
Güneş ışığı alan bir alanda yetiştirmeyi ihmal etmemeli, toprağın nemli kalmasına dikkat etmeli ancak toprağın altındaki arpacık soğanları çürütecek kadar bol su vermemeniz gerektiğini de unutmamalısınız. İşte bu kadar kolay.
Tam bir kış güzeli: Ispanak
Ispanak kış boyu ülkemizin neredeyse her yerinde afiyetle yenen ve daha da güzeli yetiştirilebilen nefis bir bitki. Bu uyumu sayesinde evde, saksı içinde yetişmeyi de çok iyi biliyor desek yeri. Ispanak ekimi için ihtiyacınız olanlar saksı, torf bakımından zengin toprak ve saksı tıpkı diğerlerinde olduğu gibi. Saksının içine toprağınızı yerleştirin, üzerine tohumları gelişigüzel serpiştirin ve üzerine yine çok kalın olmayacak bir tabaka halinde toprağınızı yayın ve üzerine hafifçe bastırarak sıkıştırma işlemini yapın.
Diğer birçok yeşil yapraklı sebzede olduğu gibi ıspanakta da sulamaya özen göstermeyi sprey şeklinde ya da süzgeçli sulama şişelerini seçmeyi ihmal etmeyin. Ispanak, güneş almayan yerlerde de yetişebiliyor olsa da siz mümkün olduğunca evinizin en güneş alan yerine yerleştirin ve daha çabuk bir şekilde büyümesini sağlayın. Toprak kurumayacak şekilde sulamalarınızı düzenli olarak yapın ve ardından ev yapımı ıspanaklarınızın tadını çıkarın.
Yemekler onunla çok daha anlamlı: Biberiye
Biberiye de yukarıda saydığımız diğer birçok bitki gibi evde, saksıda kolayca yetişiyor, neredeyse hiç uğraştırmadan misler gibi büyüyor. Yılın her mevsimi kolayca ekebileceğiniz biberiyeler, kumlu ve humuslu, mümkün olduğunca az kireçli topraklarda kolayca yetişirler. Saksıya önce bolca toprak, ardından tohum, ardından yine çok fazla olmamak kaydıyla, yaklaşık 3-4 santimetre kalınlığında toprağı koyun. Can suyunu verin ve beklemeye koyulun. 3-4 günde bir sulamayı unutmayın ki toprak nemli kalsın.
Soğuk havalara oldukça dayanıklı bu bitkiyi gün ışığı gören yerlerde yetiştirme şansınız varsa süreç çok daha hızlı ve verimli bir şekilde ilerleyecektir ama güneş görmeyen bir eviniz varsa ya da mevsim itibariyle güneş ışığına ulaşmak pek mümkün değilse biberiyeler yine de gelişimlerini güzelce tamamlayacaklardır, endişe etmeyin.
Şifa olsun: Saksıda zencefil yetiştirme
Oldukça ilginç gibi gözükse de aslında evde zencefil yetiştirmek de sandığınızdan çok kolay. Bunun için yukarıda uyguladığınız yöntemlerden farklı olarak kök zencefili önce parçalara ayırmanız, ardından suyun içinde bir süre bekletmeniz ve bu adımların ardından toprağa ekmeniz gerekiyor. Bu şekilde kök zencefili ayırdığınız her bir parça kendini tamamlıyor ve birden çok zencefil elde edebiliyorsunuz.
"Ben bunu yaparım ama daha ayrıntılı görmem lazım." derseniz sizi hemen Birkaç Pratik Adımla Evde Zencefil Yetiştirme başlıklı yazımıza doğru alabiliriz.
Daha pratik olamazdı: Saksıda domates yetiştirme
Bir pratiklik bonusu da vermeden geçmeyelim istedik, evde, saksı içinde en kolay nasıl domates yetiştirebilirsiniz anlatalım istedik. Uygun toprağı alıp saksının büyük bir kısmını doldurduktan sonra bir domatesi yuvarlak parçalar halinde kesiyor, içindeki çekirdekli kısımla birlikte toprağın üzerine yerleştiriyorsunuz.
Ardından üzerini yine toprakla örtüyor ve sulamayı ihmal etmeden filizlenmesini bekliyorsunuz. Evet, gerçekten bu kadar basit bir yöntemle saksıda nefis domatesler yetiştirebilirsiniz ama öncesinde "Ben daha detaylı görmek istiyorum." derseniz saksıda domates yetiştirmenin en kolay yolunu adım adım anlattığımız yazımıza da mutlaka bekleriz. 
Bunları bilmeden olmaz: Evde, saksıda bitki yetiştirmeye dair bilinmesi gerekenler
Yukarıda birçok bitkinin nasıl yetiştirileceğini genel hatlarıyla anlattık ama şunları da bilirseniz çok daha rahat edebilirsiniz. Öncelikle tohum olarak ekilecek bir bitki söz konusuysa tohumları bir gece önceden temiz su ile nemlendirilmiş 2 pamuk arasında bekleterek çok daha kolay çimlenmesini sağlayabilirsiniz. Ancak bu, bitkiden bitkiye fark edeceğinden tohumu aldığınız konunun uzmanı kişilere bu konuda danışarak hareket edebilirsiniz.
Bunun yanı sıra seçtiğiniz saksının drenajlı saksı olmasına özen göstermeli, yani saksının altında delikler bulunduğundan emin olmalısınız.
Saksı kullanmak istemezseniz, özellikle yeşil yapraklı bitkiler için (Havuç, zencefil ve domates hariç) büyük plastik şişeleri de değerlendirmeyi düşünebilirsiniz. Ancak bu şişelerin de altına yine delikler açılması gerektiğini unutmamalısınız.
Son olarak, evde limon yetiştirmek isterseniz Birkaç Basit Adımla Limon Çekirdeğinden Limon Yetiştirme başlıklı yazımıza göz atabilir, son yılların moda ismi kumkuatı evinize konuk etmek isterseniz de Kumkuat Nasıl Yetiştirilir? başlıklı yazımıza doğru gidebilirsiniz.
Evinizin yeşilliği de lezzeti de bol olsun!
Yorumlar
0