Bitki çaylarını sevenleri, mesela sadece karadutu değil de çobançantası çayını bile bilecek kadar ilginç bitki çayı tercihi olanları, şöyle hafiften boğazı ağrımaya başlasa, sinir stres dört bir yanını sarsa hemen aktarın yolunu tutup kendine kutularca ıhlamur, kuşburnu, papatya çayı ya da ada çayı gibi çeşit çeşit bitkiler alanları böyle alalım.
Bugün konumuz ada çayı!
Kendisi adını çok sık duyduğumuz, en çok rağbet gören bitkilerden aslında ama onu yakından bilen, ada çayının faydalarından, kullanımından, ne işe yaradığından tam olarak haberdar olan yok denecek kadar az.
Madem tadını, kokusunu, etkilerini seviyoruz, gelin onu yakından tanıyalım, ada çayı nedir, faydaları nelerdir, nasıl kullanılır, bir yan etkisi, bir zararı var mıdır birlikte öğrenelim.
Evde ada çayı yetiştirmek mümkün müdür? Mümkünse saksıda adaçayı nasıl yetiştirilir bunu da bilmeden geçmeyelim tabii diyor ve sizi ada çayı dosyamıza doğru alıyoruz.
Ada çayı nedir?
Ballıbabagiller ailesinin en bilinen üyelerinden biri olan ada çayı, çiçekleri farklı renklerde olan ve özellikle mor renkli olanlarıyla dikkat çeken, yaprakları tüylü ve beyaza çalan yeşil renkli bir bitki. Kendisinden hazırlanan çaya da ada çayı dense de aslında bir bitki olan ada çayı, kendine has aroması ve lezzetiyle hemen herkesin kolayca ayırt edebildiği lezzetlerden.
Doğada kendiliğinden yetişebilen adaçayı, ülkemizde özellikle İzmir ve çevresinde, Akdeniz ve Ege bölgelerinde bolca bulunuyor, ancak ünü ve faydaları sayesinde zaten artık her aktarda, her markette bulmak da pek mümkün oluyor.
Ada çayının faydaları nelerdir, ada çayı ne işe yarar?
Toksinlerin vücuttan atılmasını sağlıyor
- Ada çayı toksinlerin, yani zararlı maddelerin vücuttan atılma sürecini hızlandırıyor, bu sayede vücudu birçok hastalığa karşı koruyor.
Karaciğerin sağlıkla çalışmaya devam etmesini sağlıyor
- Toksinleri vücuttan uzaklaştırma özelliği sayesinde karaciğerin temizlenmesine destek oluyor.
Enfeksiyonların hızla iyileşmesine destek oluyor
- Sahip olduğu güçlü antioksidan özellikleri sayesinde romatizmal sorunların ve enfeksiyonların iyileşmesine de yardım ediyor.
Kolesterole iyi geliyor
- Kötü kolesterolü düşürmede ve kolesterolü dengelemede etkili olduğu söyleniyor. Bu nedenle hem kolesterol hem de diyabet rahatsızlığı olanlara önerilebilecek doğal ve bitkisel çaylardan biri sayılıyor.
Sinir ve uykusuzluk gibi sorunlara çözüm oluyor
- Sinir, stres ve bu sorunlardan kaynaklı uykusuzluk problemlerine iyi geliyor, sinir sistemi üzerinde rahatlatıcı bir etki gösteriyor.
İltihaplı bölgelerin hızla iyileşmesini sağlıyor
- Diş etlerinde ve boğazda, bademciklerde oluşan iltihaplanmalar başta olmak üzere vücuttaki her türlü iltihaplı bölgenin iyileşme sürecine katkıda bulunuyor.
İdrar yolu enfeksiyonu üzerinde de olumlu etkileri bulunuyor
- Enfeksiyonlar üzerindeki iyileştirici etkisi sayesinde ada çayı, idrar yolu enfeksiyonlarının da daha hızlı iyileşmesine yardımcı oluyor.
Sindirim sistemine iyi geliyor
- İçerdiği yüksek oranda besin lifiyle, mideyi rahatlatırken ishal sorununa da çözüm olmayı ihmal etmiyor.
Cilt sağlığını olumlu yönde etkiliyor
- İçerdiği fenolik asitler sayesinde, özellikle pürüzsüz ve esnek bir cildin kapılarını aralıyor.
Ciltte yaşlanma karşıtı bir etki oluşturuyor
- Cilde esneklik kazandırdığı için yaşlanma karşıtı bir etki oluşturuyor, kırışıklıkların ve sarkmaların oluşumunu olabildiğince geciktiriyor.
Saç sağlığına da olumlu katkılarda bulunuyor
- Özellikle kepek sorunu, güçsüz ve yağlı saçlarla baş etmeyi başarıyor.
Menopozun olumsuz etkilerini en aza indiriyor
- Kadınların menopoz dönemi ve sonrasında yaşadıkları fiziksel ve duygusal değişimlerde en büyük destekçilerden biri olduğu söyleniyor.
Memelerin büyümesine yardımcı oluyor
- Kadınlık hormonu üzerindeki destekleyici etkileri nedeniyle memelerin büyümesine destek olduğu söyleniyor.
Ağız sağlığını destekliyor
- Ağız içinde oluşan yaraların, aftların daha hızlı iyileşmesine destek oluyor.
Hafızayı güçlendiriyor
- Düzenli olarak kullanıldığında ada çayının hafızayı güçlendirici bir etki yaratabildiği biliniyor. Bu sayede bunama, Alzheimer rahatsızlığı gibi sorunlara yakalanma riskini en aza indiriyor.
Ada çayı nasıl kullanılır?
Ada çayı en bilinen haliyle çayı demlenerek içilen bir bitki aslında. Kurutulmuş ve ufak parçalar ya da toz haline getirilmiş ada çayını kullanabilir, 1 su bardağı suyu kaynatıp kenara aldıktan sonra içine 1 tatlı kaşığı kadar ada çayı atıp 5-8 dakika kadar demlendirdikten sonra içebilirsiniz. Bu şekilde tüketebileceğiniz gibi acımsı tadı ağır gelirse içine bal veya limon ilavesi de yapabilirsiniz. Çayı demledikten sonra ada çayı yapraklarını suyun içinde fazla bekletmemeli, mutlaka çıkarmalısınız. Aksi halde hem çayınızın tadı acılaşacak hem de faydalarından yeterince yararlanamayacaksınız demektir.
Aynı şekilde ada çayı yaprakları bütün olarak kurutulmuş halleriyle özellikle et yemeklerine aroma ve lezzet katması için de kullanılabilir. Tıpkı defne yaprağı kullanımı gibi yemeklerinizin içine bütün olarak atabilir, yemeğinizi pişirdikten sonraysa yaprakları çıkarıp yemeğinizi afiyetle yiyebilirsiniz.
Ada çayını tıpkı yukarıdaki tarifte olduğu gibi 1 tatlı kaşığı ada çayına 1 su bardağı su kullanarak hazırladıktan sonra gargara olarak da kullanabilirsiniz. Çayı demleyip içinden ada çaylarını ayırdıktan sonra elde edeceğiniz suyu 3 gün buzdolabında muhafaza ederek gargara olarak kullanabilir, diş eti iltihaplanmaları, ağız kokusu gibi sorunların üstesinden gelebilirsiniz. Bu çayın harici olarak göğüslere masaj yapılarak uygulanması da mümkün. Bu da kadınların göğüslerini büyütmek için kullandığı doğal yöntemler arasında, bizden söylemesi.
Aynı şekilde harici kullanımlar için ada çayının yağ hali de bulunuyor. Saçlarını güçlendirmek, kepeklerden kurtulmak, cildini güzelleştirmek ya da göğüslerini büyütmek isteyenler ada çayı yağını temin edip aynı miktarda zeytinyağıyla karıştırarak etkili bir karışım elde edebilir, uygulamak istedikleri bölgelere parmak uçlarıyla masaj yaparak uygulayıp bir süre beklettikten sonra güzelce durulayabilir.
Ada çayının en ilginç kullanımlarından biri de halk arasında oldukça yaygın olan tütsüdür. Ada çayının kurutulmuş yapraklarının yakılarak hazırlandığı bu tütsülerin ortamdaki havanın enerjisini değiştirdiğine, pozitif enerji yükleyip kötülükleri uzak tuttuğuna inanılır.
Son olarak ada çayından sirke de yapabileceğinizi söyleyelim ve sizi ada çayı sirkesi tarifimize ve ada çayı sirkesinin faydalarına doğru alalım.
Saksıda ada çayı yetiştirme
Gelelim en çok merak edilen konulardan birine: Ada çayını evde yetiştirmek mümkün mü? Doğru koşulları sağladıktan sonra aslında mümkün! Nasıl mı? Hemen anlatalım...
Ada çayı tohumlarını temin ederek işe başlayın. Akdeniz ve Ege bölgelerinde yetişmesinden anlayabileceğiniz üzere fazla soğukta kalmamasına özen gösterin ve ekim için ilkbahar ya da sonbahar aylarını tercih edin.
İlk olarak küçük saksılara geçirgenliği yüksek verimli bir toprak yerleştirin, ardından çok dipte kalmayacak şekilde ada çayı tohumlarını yerleştirip üzerini yeniden bir miktar toprakla kapatın ve filizlenmesini bekleyin. Filizlenme işlemi tamamlandıktan sonra ada çayınızı daha büyük bir saksıya alın ve bol bol güneş alan bir yerde yetiştirmeye başlayın.
Haftada 3-4 kez sulamanızın yeterli olacağı ada çayı bitkiniz kuraklığa dayanıklı olsa da özellikle büyüme ve gelişim döneminde ada çayı tohumlarınızı daha fazla sulamanız gerektiğini de unutmamalısınız. Tohumların filizlenmesi için toprağın o süre boyunca nemli olduğundan emin olmalısınız.
Ada çayı saksı ve toprak değişimi
Yukarıda söylediğimiz gibi, ada çayını tohumdan yetiştirmek için öncelikle küçük saksılar tercih etmelisiniz ama ada çayı filizlenip 15-30 santimetre civarına geldiğinde onu başka bir saksıya alıp toprak değişimini de yapmanız gerekir. Aksi halde bitkinin kökleri küçük saksıda kendisine büyüyecek yeteri kadar alan bulamaz ve bitkinizden istediğiniz verimi alamazsınız.
Saksıda kullanılması gereken toprağın geçirgenliğinin yüksek olmasına da özen göstermeli, saksı değişimi yaparken ada çayınızın köklerine zarar vermemeye çalışmalısınız. Aynı şekide toprağın nemli olması gerektiğini de yeniden hatırlatmış olalım tabii.
Ada çayı bitkisi budanması ve yeniden çoğaltılması
Ada çayı bitkinizi evde yetiştirmeye başladıktan sonra budama zamanına ve budama şeklinize de dikkat etmeniz gerekiyor tabii. Ada çayı bitkisi için en uygun budama zamanı temmuz-ağustos aylarıdır. Bu aylarda, bitkinin taç yapraklarının yaklaşık 5-6 cm altından genç filizleri bir bıçakla bitkiyi hırpalamadan kesin, ardından altta kalan yaprakları güzelce temizleyin. Budadığınız parçada en az üç çift yaprak kaldığından emin olduktan sonra bu parçayı bir bardak temiz suyun içine koyun ve kök salması için yaklaşık 2 hafta bekletin. Ardından gübreli, verimli toprakla dolu başka bir saksıya bu parçayı dikin. İşte bu kadar! Bu yöntemle hem halihazırda sahip olduğunuz ada çayı bitkinizi budayabilir hem de yeni bir ada çayı bitkisi daha elde edebilirsiniz.
Ada çayının zararları
Ada çayının bilinen çok ciddi bir zararı yoktur ancak her üründe dikkat etmemiz gerektiği gibi ada çayında da bazı durumlara dikkat etmemiz gerekiyor.
Öncelikle hamilelik ve emzirme dönemlerindeki kadınların, epilepsi rahatsızlığı bulunanların, çok ciddi ya da kronik bir hastalığa sahip olanların tüketmesi önerilmiyor.
Bunların yanı sıra, ada çayı kadınlık hormonları üzerinde destekleyici etkileri bulunduğu için erkeklere pek tavsiye edilmiyor, sperm kalitesinin ya da sayısının düşmesine neden olabileceği söyleniyor.
Aynı zamanda aşırı tüketilmesi durumunda ada çayının faydaları da zarar vermeye başlayabiliyor, mide problemlerine, alerjik reaksiyonlara, kalp çarpıntılarına neden olabiliyor. Bu nedenle ölçüyü asla kaçırmamak, günde 2 fincandan fazla içmemek gerekiyor.
Kısacası siz siz olun, sağlığınız için iyi bir şey yapmak isterken farkına bile varmadan onu tehlikeye atmayın. Şüphelendiğiniz bir durum, bir rahatsızlık varsa mutlaka ama mutlaka öncesinde doktorunuza danışın ve onun önerileri doğrultusunda hareket edin, aman diyelim.
Yorumlar
0