Çıntar Mantarı: Nedir, Faydaları Nelerdir, Nasıl Pişirilir?

Melki mantarı, Kanlıca mantarı, çam mantarı ya da çıntar mantarı... Yöreden yöreye anıldığı isim değişse de faydaları ve lezzetiyle herkesin tanıması gereken isimlerden çıntar mantarını tanıyoruz bugün! Çıntar mantarı nedir, çıntar mantarının faydaları nelerdir, çıntar mantarı nasıl temizlenir ve pişirilir gibi bu özel mantarla ilgili aklınıza takılabilecek birçok sorunun cevabını tek tek açıklıyoruz. 

Sadece lezzetiyle değil, sağlığa olan faydalarıyla da bir an önce keşfedilmesi gereken çıntar mantarı, sizin de tezgahlarda karşınıza çıktıysa, "Şekli ilgimi çekti ama daha önce hiç yemediğim için tereddüt ettim" diyorsanız, "Acaba çıntar mantarı zehirli midir?" diye düşünüyorsanız aşağıdaki detayları öğrenmenizde fayda var demektir. Buyursunlar, çıntar mantarı nedir, ne değildir tüm detaylarını öğrenme zamanı şimdi!

İçindekiler

• Çıntar mantarı nedir?

En temel soruya, "Çıntar mantarı nedir?" sorusuna yanıt vererek hızlıca başlıyoruz: 

• Çıntar mantarı, botanik olarak Russulaceae ailesinden gelen bir mantar türüdür.
• Ülkemizde Lactarius salmonicolor, Lactarius deliciosus ve Lactarius deterrimus gibi çeşitleri bulunur.
• Halk arasında çam mantarı, melki mantarı, Kanlıca mantarı gibi isimlerle de anılır ve genellikle sonbahar sonrası, yağmurlardan sonra yetişir.
• Ülkemizin birçok noktasında yetiştirilebilen çıntar mantarının şapkası turuncu renklidir ve genellikle kuru bir mantar olup şapka bölümü ıslak ve yapışkan bir yapıya sahiptir.
• Sarı-turuncu tonlarda rengiyle ayırt edilebilen bu mantar türü, gölgelik yerlerde yetişir ve bazı bölgelerde yeşilimsi, bazı bölgelerde ise daha koyu renkli olabilir.
• Çıntar mantarı yenebilen bir mantar türüdür ancak mantar toplama konusunda uzman değilseniz, doğada bulduğunuz mantarları toplamaktan kaçınmalısınız.

• Çıntar mantarının faydaları nelerdir?

Sıra geldi en önemli kısma, çıntar mantarının faydalarına. Çıntar mantarı faydalarının en yaygın olarak bilinenleri şöyle:

• Çıntar mantarının faydaları arasında yüksek besin değeri ve düşük kalori içeriği önemli bir yer tutar.
• İçindeki kalsiyum, magnezyum, sodyum, demir, B ve C vitaminleri, fosfor, potasyum, niasin gibi maddelerle vücuda pek çok fayda sağlar.
• Protein açısından zengin olan çıntar mantarı, vücudun ihtiyaç duyduğu tüm aminoasitleri içerir. Bu özellikle kas sağlığı ve dokuların yenilenmesi için önemlidir.
• Diğer meyve ve sebzelerden daha yüksek protein ve mineral içeriğine sahip olan çıntar mantarı, çocukların zihinsel ve bedensel gelişimine olumlu katkı sağlar.
• Çıntar mantarının 100 gramı yaklaşık 30 kalori içerir. Düşük kalorili bir besin olduğu için kalori hesabı yapanlara ve zayıflamak isteyenlere de yardımcı olabilir.
• Bağışıklık sistemini güçlendirir ve romatizmal hastalıkların sebep olduğu ağrıları azaltır.
• Sindirim sistemine, özellikle de mide rahatsızlıklarına iyi geldiği söylenir.
• Kansızlık sorununa karşı vücudun yanında yer alır.
• Kolesterol sorunu olanlar için ideal bir besin olan çıntar mantarı, kan basıncını düzenleyerek kalp sağlığını destekler.
• Adaptogen özellikleri bulunan çıntar mantarı, stresle baş etmeye yardımcı olabilir, zihinsel yorgunluğu azaltır.
• Kan dolaşımını hızlandırarak vücuttaki oksijenin daha etkili dağılmasını sağlayabilir.
• Kemik sağlığını olumlu yönde etkileyen mineraller içerir.
• Cilt sağlığını korur ve yaşlanma belirtilerini azaltabilir.
• İçeriğindeki B vitamini sayesinde vücuda enerji verir.

• Çıntar mantarı nerede bulunur?

"Çıntar mantarı ismini ilk kez duyuyorum, bu çıntar mantarı nerede bulunur, ne zaman çıkar?" diye düşünenleri de unutacak değiliz. Çıntar mantarı ülkemizde nerelerde bulunur, ne zaman mevsimidir hemen açıklayalım:

• Çıntar mantarı genellikle nemli bölgelerde yetişir.
• Özellikle ormanlık alanlarda ve ıslak topraklarda bulunabilir.
• Çam ağaçlarının etrafında ve dökülmüş yaprakların arasında sıkça rastlanır.
• Batı Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde kendiliğinden yetişebilir.
• Güneş ışığından pek hoşlanmayan çıntar mantarları genellikle ağaç gölgelerinde daha verimli gelişme imkanı bulur.
• Profesyonel olarak çıntar mantarı yetiştiriciliği genellikle Batı Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde gerçekleştirilir.
• Pazarlarda satılan çıntar mantarları genellikle yöre halkı tarafından ormanlarda toplandıktan sonra satılır. Ancak toplayıcılığı bilgi ve uzmanlık gerektirdiğinden mutlaka güvenilir, alanında uzman kişilerce toplanmış ve testleri yapılmış mantarları almak gerekir, bizden hatırlatması.

• Çıntar mantarı nasıl temizlenir?

Çıntar mantarı aldıysanız ve üzerindeki kalıntılardan nasıl kurtulacağınızı bilemiyorsanız, "Çıntar mantarı nasıl temizlenir?" diye düşünüyorsanız, yıllardır süregelen "Mantar yıkanır mı, yıkanmaz mı?" tartışmalarını bir kenara bırakalım ve çıntar mantarı nasıl temizlenir hemen adım adım anlatalım:

• Çıntar mantarlarının üzerindeki toprak ve kalıntıları mantar temizleme fırçası veya yumuşak uçlu bir diş fırçası kullanarak zarif hareketlerle, çok bastırmadan temizleyin.
• Mantarın altındaki kök kısmını hafifçe keserek ayırın, ancak fazla derin kesmemeye özen gösterin.
• Mantarın üzerinde kir kaldıysa yeniden fırçalayarak temizleyin, eğer kirler çıkmıyorsa nemli bir bezle güzelce silin.
• Mantarı mutlaka yıkamak isterseniz hızlıca soğuk su altında durulayın, ancak uzun süre bekletmeyin. Aksi halde mantar kirli suyu içine çekecektir.
• Mantarları nazikçe kurulayın ve bekletmeden hemen kullanın.

• Çıntar mantarı nasıl pişirilir?

Çıntar mantarını güzelce temizlemenin yolunu öğrendiğimize göre bu nefis mantarla yapabileceklerinizden söz edelim biraz da. "Çıntar mantarı nasıl pişirilir?" diye düşünenler için temel olarak şunu söylemek mümkün: Klasik kültür mantarlarını kullandığınız birçok tarifte çıntar mantarını, namıdiğer Kanlıca mantarını kullanabilirsiniz aslında. Şu örneklerde olduğu gibi:

• Çıntar mantarıyla adeta kırmızı et lezzetinde olacak nefis stroganoff'lar yapabilirsiniz. Tarif isteyenler için: Kanlıca Mantarlı Stroganoff Tarifi
• Çıntar mantarını kavurabilirsiniz. Tarif isteyenler için: Kremalı Kanlıca Mantarı Kavurması Tarifi
• Çıntar mantarını tavada zeytinyağı ya da tereyağı ilavesiyle soteleyebilirsiniz. Tarif isteyenler için: Kanlıca Mantarı Kavurma Tarifi
• Mantarları zeytinyağı, balzamik sirke ve baharatlarla marine edip salatalara ekleyebilirsiniz.
• Pilav ya da risotto yaparken ilave ederek lezzetini artırabilirsiniz.
• Sos veya garnitür olarak kullanmak için mantarları doğrayarak et veya tavuk yemeklerinin yanında servis edebilirsiniz.
• Çıntar mantarlarını ızgarada pişirebilirsiniz.
• Mantarları fırın kabına dizip üzerine zeytinyağı ve baharatlar ilave ederek fırında daha hafif bir şekilde pişirebilirsiniz.
• Mantar dilimlerini sade halde, unlayarak veya hafifçe çırpılmış yumurta ve galeta unu karışımına batırarak kızartabilirsiniz. Tarif isteyenler için: Kanlıca Mantarı Kızartma Tarifi
• Çıntar mantarlarıyla nefis ve farklı çorbalar hazırlayabilirsiniz. Tarif isteyenler için: Kanlıca Mantarlı Bal Kabağı Çorbası Tarifi