Latince adı Tropogon angustifolium olan ve gülgiller familyasından gelen teke sakalı, doğada kendiliğinden yetişen çok yıllık bir bitki türüdür. Latince adı Tropogon angustifolium olan ve gülgiller familyasından gelen teke sakalı, doğada kendiliğinden yetişen çok yıllık bir bitki türüdür.
Beyaz, sarı ve pembe çiçekleri ile tanınan bitki; İç Anadolu, Batı Karadeniz, Ege ve Akdeniz’de yetişir. Çayır melikesi, ergeç sakalı, çayır kraliçesi gibi adlarla adlandırılan bitkinin çiçek, sap, yaprak ve kök kısımları tüketilir.
Teke sakalı bitkisinin mevsimi ve saklanması
Ormanlık alanlarda ve sulak bölgelerde yetişen teke sakalı bitkisi ilkbaharda çiçek açtıktan sonra toplanmaya başlanır. Çiçek kısımları Haziran ve Temmuz ayları arasında toplanan bitkinin yaprakları ve sapları ise Ağustos ve Eylül ayları arasında toplanarak demet yapılır. Kökleri ise sonbaharda gövde kısımları solmaya başladıktan sonra topraktan sökülür.
Toplanan teke sakalı bitkisi saklanmadan önce gölgelik bir alanda kurutulur. Kurutma işlemi sırasında özellikle çiçek kısımları doğrudan güneş ışığına maruz bırakılmamalıdır. Yaprakları ve kökleri ise 40 dereceyi geçemeyen bir ortamda acele etmeden kurutulmalıdır. Kurutulan yaprak ve kök kısımları poşetlenerek çiçek kısımları ise toz haline getirilerek hava almayacak şekilde kavanoz içine yerleştirilmeli ve ışık alamayan bir ortada muhafaza edilmelidir.
Teke sakalı nasıl kullanılır?
Yemek yapımında kullanılmayan teke sakalı bitkisi, tıbbı amaçla, ilaç olarak kullanılır. Halk arasında özellikle köklerinden ve yapraklarından bitkisel ilaçlar yapılır. Taze toplanan kökler kaynatılarak suyu içilir ve kurutulan kökler bal veya pekmez ile karıştırılarak yenir. Taze toplanan yaprak kısımları ise kaynatılarak lapa haline getirilir ve çıbanların üzerine sürülür.
Kurutulan teke sakalı bitkisinin ise kök, sap ve yaprak kısımları vazelin ile karıştırılarak merhem olarak yaralara sürülür. Teke sakalı bitkisinin çiçek kısımları ise civanperçemi ve ısırgan gibi bitkiler ile karıştırılarak çay olarak tüketilir.
Teke sakalı bitkisinin faydaları nelerdir?
- Kaynatılarak içilen teke sakalı ateş düşürür ve terletici etkiye sahiptir.
- Merhem ve lapa yapılarak yaraların üzerine sürüldüğünde iyileşmeye yardımcı olur ve ağrılı bölgelerde ağrıyı azaltıcı bir etki gösterebilir.
- Teke sakalı bitkisi baş ağrılarına iyi gelir.
- Antiseptik özelliği ile açık yaraların temizlenmesinde kullanılır.
- Romatizma ve eklem ağrılarına karşı iyileştirici etkisi vardır.
- İdrar arttırıcı özelliği ile böbrek rahatsızlıklarına karşı kullanılır.
Görselin kaynağı: http://www.turkiyeherboloji.org.tr/
Yorumlar
0