Kayısı Sirkesi Nedir? Nasıl Yapılır?

Anadolu mutfağında sirkenin ayrı bir yeri vardır. Elma, üzüm ya da nar sirkesi sık bilinir ama kayısı sirkesi birçok kişi için hâlâ keşfedilmeyi bekleyen özel bir lezzet. Tatlı-ekşi dengesiyle öne çıkan bu sirke, hem sofralarda hem de sağlık için doğal bir destek olarak kullanılabiliyor.

Evde hazırlaması da düşündüğünüzden kolay. Birkaç basit malzeme ve biraz sabırla kendi kayısı sirkenizi yapabilirsiniz. Hadi başlayalım.

İçindekiler

• Kayısı sirkesi nedir?

• Kayısı sirkesi, olgun kayısıların doğal fermantasyon sürecinden geçirilmesiyle elde edilen doğal bir sirkedir.

• Şeker oranı yüksek olan kayısı, fermantasyona çok uygundur.

• Ortaya ekşimsi, aromatik ve besleyici bir sirke çıkar.

• Özellikle Malatya gibi kayısı üretiminin yoğun olduğu bölgelerde yaygındır.

• Halk arasında sindirime yardımcı, bağışıklık güçlendirici ve iştah açıcı olarak bilinir.

• Salatalarda, turşularda ve çeşitli yemek soslarında kullanılabilir.

• Kayısı sirkesi nasıl yapılır?

Kayısı sirkesi tarifi

Malzemeler:

• 1 kilogram olgun kayısı

• 2 litre içme suyu

• 1 yemek kaşığı kaya tuzu

• 1 yemek kaşığı doğal bal

Nasıl yapılır?

1. Kayısı sirkesi için kayısıları yıkayın, çekirdeklerini çıkarın ve kabuklarıyla birlikte küçük parçalara ayırın.

2. Geniş bir cam kavanozun içine alın.

3. Üzerine içme suyunu ekleyin.

4. Kaya tuzu ve balı ilave edin.

5. Kavanozun ağzını tülbentle kapatıp lastikle sabitleyin.

6. Kavanozu serin ve karanlık bir köşeye bırakın.

7. Her gün tahta kaşıkla karıştırın.

8. 3–4 hafta sonra kayısılar dibe çöker, sıvı sirkeleşmeye başlar.

9. Karışımı süzüp posayı ayırın, sıvıyı cam şişelere aktarın.

10. Şişeleri birkaç hafta bekletin, olgunlaşınca kayısı sirkesi hazırdır.

Afiyet olsun.

Not: Metal kap ya da kaşık kullanılmaz; asidik ortamda metal reaksiyon verir, sirkenin lezzetini ve sağlığını bozar.

• Kayısı sirkesi nasıl saklanır?

• Kayısı sirkesi en iyi koyu renkli cam şişelerde saklanır.

• Serin, kuru ve karanlık ortamlar idealdir.

• Plastik kaplar kullanılmamalıdır; asit plastiğin yapısını bozar.

• Açılmış şişeler buzdolabında daha uzun süre dayanır.

• Ev yapımı sirkeler pastörize edilmediği için 6–8 ay içinde tüketilmelidir.

• Şişeyi her açışta kapağı sıkıca kapatmak gerekir.

• Üstte oluşan beyaz tabaka “sirke anası”dır; zararsızdır, endişelenmeye gerek yoktur.

• Kayısı sirkesi nerelerde kullanılır?

• En yaygın kullanım alanı salatalardır; tatlı-ekşi aroması özellikle yeşil salatalarda öne çıkar.

• Turşu yapımında elma veya üzüm sirkesi yerine tercih edilebilir.

• Tavuk ve kırmızı et marinasyonlarında kullanıldığında eti yumuşatır ve lezzet katar.

• Çorbalara ve soslara hafif asidite vermek için eklenebilir.

• Mutfak dışında doğal bir temizlik ürünü olarak değerlendirilebilir.

• Cam ve mutfak yüzeylerinde, suyla seyreltilerek doğal dezenfektan görevi görür.

• Kayısı sirkesinin faydaları nedir?

• Sindirime yardımcıdır; probiyotik etkisiyle bağırsak florasını destekler.

• Bağışıklık sistemini güçlendirir, antioksidan özellik taşır.

• Tokluk hissini artırarak kilo kontrolüne yardımcı olabilir.

• Seyreltilerek cilde tonik olarak uygulanabilir, canlılık kazandırır.

• Enerji verir; kayısının doğal şekeri fermantasyonla korunur.

• Kayısının içerdiği demir, sirke içinde de varlığını sürdürerek kansızlığa karşı destek olabilir.

• Destekleyici gıdadır; kronik hastalıkları olanlar tüketmeden önce doktora danışmalıdır.