Töngelin Faydaları Nelerdir? Besin Değerleri ve Etkileri

Doğanın sunduğu her meyve, kendine has hikayesiyle ve sağlığımıza kattığı yararlarla kıymetli. Anadolu’da özellikle kırsal bölgelerde sıkça karşımıza çıkan töngel (diğer adıyla muşmula) de işte onlardan biri olarak yıllardır sofralarda yer bulanlardan. Kimi zaman çocukluğumuzda bahçeden toplanan birkaç tane töngelin ağza alındığında bıraktığı buruk tat, kimi zaman kış akşamlarında soba üzerinde ılıtılarak yenmesi, hafızalarımıza kazınmış anılar arasında. Peki çok yakından bildiğimiz töngelin faydaları nelerdir dersiniz?

Gelin, her lokması nostalji yaşatan töngelin faydalarını, besin değerlerini keşfedelim bugün. Nasıl tüketilir, töngel ne işe yarar diye düşünenler için de töngelin vücuda etkilerini tek tek açıklayalım. Buyursunlar...

İçindekiler

• Töngel nedir?

• Töngel, gülgiller (Rosaceae) familyasına ait muşmula ağacının meyvesidir.
• Anadolu’da töngel, döngel, beşbıyık, ezgil gibi farklı isimlerle anılır.
• Meyve, yeşilimsi sert kabuğuyla toplanır, olgunlaştıkça kahverengiye döner ve yumuşar.
• Olgunlaşma süreci genellikle “çürüme” olarak bilinir, ancak bu doğaldır; bu aşamada meyve tatlanır.
• İlk başta buruk ve ekşi olan tadı, olgunlaştıkça tatlı ve yenilebilir hale gelir.

• Töngelin faydaları nelerdir?

• Bağışıklık sistemini güçlendirir: C vitamini bakımından zengindir, soğuk algınlığına karşı koruyucu rol üstlenir.
• Sindirim sistemine destek olur: Lif içeriği yüksektir, bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olur.
• Antioksidan kaynağıdır: Vücuttaki serbest radikallerle savaşarak hücre hasarını azaltır.
• Kalp dostudur: Potasyum sayesinde tansiyonun dengelenmesine ve kalp sağlığının korunmasına katkı sağlar.
• Kemik ve diş sağlığını destekler: İçeriğindeki kalsiyum ve fosfor sayesinde iskelet sistemine faydalıdır.
• Enerji verir: Düşük kalorili olmasına rağmen içerdiği doğal şekerler enerji sağlar.

• Töngel neye iyi gelir?

• Boğaz ağrılarına: Ilık suyla tüketildiğinde boğaz yumuşatıcı etkisi vardır.
• İshale: Kabız yapıcı özelliğiyle bağırsakları toparlar.
• Mide rahatsızlıklarına: Aşırıya kaçmadan tüketildiğinde mide asidini dengeler.
• Diş eti sorunlarına: Düzenli tüketildiğinde diş etlerini kuvvetlendirir.
• Yorgunluğa: İçerdiği vitaminler bedensel yorgunluğu azaltmaya yardımcı olur.

Aklınızda bulunsun: Töngel fazla tüketildiğinde kabızlığa neden olabilir, bu yüzden porsiyon kontrolü önemlidir.

• Töngel besin değerleri

100 gram olgunlaşmış töngel ortalama olarak:

• 47 kcal enerji
• 12 g karbonhidrat
• 1 g protein
• 0.4 g yağ
• 1.7 g lif
• 17 mg kalsiyum
• 266 mg potasyum
• 22 mg fosfor
• 9 mg C vitamini içerir.

Bu besin profiliyle töngel, düşük kalorili ama besleyici bir atıştırmalık olarak öne çıkar.

• Töngel nasıl tüketilir?

• Çiğ olarak: Olgunlaşmış halde direkt tüketilebilir.
• Tatlılarda: Reçel, marmelat ve komposto yapımında kullanılır.
• Kurutarak: Kurutulmuş töngel kış boyunca saklanabilir.
• Çay olarak: Yaprakları kurutulup demlendiğinde sindirim sistemi için faydalı bir bitki çayı olur.

• Töngel saklama ve kurutma yöntemleri

• Serin yerde olgunlaştırma: Taze toplanan töngel, birkaç gün serin ve kuru ortamda bekletilerek tatlanır.
• Buzdolabında saklama: Olgunlaşmış töngel, poşette değil, açık şekilde buzdolabında saklanmalı.
• Kurutma: Güneşte ya da düşük ısıda fırında kurutularak uzun süreli muhafaza edilir.
• Dondurma: Çekirdekleri çıkarılıp buzluk poşetinde dondurulabilir.

• Sık sorulan sorular

Töngel ile muşmula aynı mı?

Evet, Anadolu’nun bazı bölgelerinde “töngel” diye bilinen meyve, aslında muşmula ile aynı türdür.

Töngel çekirdeği yenir mi?

Hayır, çekirdekleri sindirim açısından zararlı olabilir; mutlaka ayıklanmalıdır.

Töngel hangi mevsimde olur?

Sonbaharın sonlarında toplanır, kış aylarında olgunlaşarak tüketilir.