İngiliz Çayı (Sütlü Çay) Nedir, Nasıl Yapılır?

İngiltere’de “tea time” yalnızca bir içecek molası değil, neredeyse bir ritüeldir. Tatlılar, süt, ince porselen fincanlar… Hepsi bir araya geldiğinde, sıradan bir içecek değil; sosyal bir gelenek, zarif bir alışkanlık doğar. İşte bu kültürün kalbinde yer alan içecek de İngiliz çayı, yani dünyaca bilinen şekliyle sütlü çay (milk tea).

Peki İngiliz çayı aslında nedir? Herhangi bir siyah çaya biraz süt eklemekten mi ibarettir, yoksa kendine özgü bir demleme tekniği mi vardır? Gelin birlikte bu zarif geleneği tüm yönleriyle inceleyelim.

İçindekiler

• İngiliz çayı nedir?

• İngiliz çayı, güçlü demlenmiş siyah çayın içine sıcak süt eklenmesiyle hazırlanan bir içecektir. İngiltere’de bu karışım “tea with milk” veya “British milk tea” olarak bilinir.

• Kullanılan çay genellikle Assam, Seylan veya English Breakfast gibi yoğun aromalı siyah çaylardır. Bu çaylar, sütün tatlılığını dengeleyecek kadar sert bir dem oluşturur.

• Geleneksel olarak, İngiliz çayı öğleden sonra çayı (afternoon tea) veya sabah kahvaltısında (morning tea) içilir. Yanında genellikle kurabiye, “scone” denilen küçük çörekler veya kurabiyeler bulunur.

• Bu içecek, İngiltere’nin sömürge döneminde Hindistan’dan gelen siyah çay kültürüyle şekillenmiş, zamanla süt eklenmesiyle bugünkü formuna kavuşmuştur.

• İngilizlerin “tea” dediğinde kastettiği çoğu zaman tam da budur: sütlü, koyu demlenmiş siyah çay.

• İngiliz çayı (sütlü çay) tarifi, nasıl yapılır?

İngiliz çayı yapımı aslında basit görünse de, doğru lezzeti yakalamak için demleme süresi, süt miktarı ve sıcaklık dengesi son derece önemlidir.

Malzemeler

• 1 su bardağı (200 ml) sıcak su

• 1 tatlı kaşığı siyah çay (veya 1 poşet English Breakfast)

• 30–40 ml sıcak süt (isteğe göre az veya çok)

• Şeker veya bal (isteğe bağlı)

Adım Adım İngiliz Çayı (Sütlü Çay) Yapımı

1. İngiliz çayı hazırlamak için önce suyu kaynatın. Kaynattığınız suyu birkaç saniye bekletin. İngilizler genellikle çayı 95°C civarında demlemeyi tercih eder; kaynar su aromaları yakabilir.

2. Çayı demleyin. Demliği veya bardağı ısıttıktan sonra siyah çayı ekleyin. Üzerine sıcak suyu dökün ve 3–5 dakika kadar demlemeye bırakın.

3. Sütü hazırlayın. Küçük bir cezvede sütü ısıtın ama kaynatmayın. Yaklaşık 60–70°C civarı idealdir.

4. Süt mü önce, çay mı? İngiltere’de bu konuda uzun yıllardır süren bir tartışma vardır. “Milk first” diyenler sütü önce koyar, “Tea first” diyenler çayı. Bilimsel olarak fark az olsa da, önce çay eklemek sütün kesilmesini önler.

5. Karıştırın ve keyfini çıkarın. Demli çayı fincana süzün, ardından sıcak sütü ekleyin. Hafifçe karıştırın. Şeker ekleyecekseniz şimdi ekleyin.

6. Servis zamanı. İngiliz çayı geleneksel olarak porselen fincanlarda içilir. Yanında sade bisküvi veya tereyağlı kurabiye (shortbread) en klasik eşlikçisidir.

Püf noktası: Sütün kalitesi çok önemlidir. Tam yağlı süt, çayın sertliğini yumuşatır ve aromayı zenginleştirir.

• İngiliz çayının özellikleri ve farkı

• Sütlü yapısı onu sade siyah çaydan ayırır. Süt, tanenlerin acılığını bastırır, çaya kremamsı bir doku kazandırır.

• Daha düşük kafein etkisi: Süt, çaydaki kafeini bir miktar nötralize eder. Bu yüzden İngiliz çayı, sade siyah çaya göre daha hafif hissedilir.

• Besin değeri: İçeriğinde kalsiyum, B2 vitamini ve antioksidanlar bulunur. Ancak aşırı şekerle tüketildiğinde bu fayda azalır.

• Tat profili: Hafif karamelimsi, sütlü kahveye yakın bir tat hissi verir. Özellikle süt köpüğüyle servis edilirse “latte” benzeri bir içim sunar.

• Kültürel yönü: İngiltere’de çay, sadece içecek değil, “sosyal bağ kurmanın” da bir yoludur. Ziyaretlerde, molalarda ve misafirliklerde “bir fincan çay” teklif etmek nezaket göstergesidir.

• İngiliz çayının faydaları

• Rahatlatıcı etki: Süt ve çayın birleşimi, zihni sakinleştirici etki yaratır. İngiltere’de stresli anlarda “let’s have a tea” (bir çay içelim) demek tam da bu yüzden yaygındır.

• Bağışıklık desteği: Siyah çaydaki flavonoidler (antioksidan bileşikler) hücre koruması sağlar.

• Kemik sağlığı: Süt eklenmesiyle çay, kalsiyum açısından zengin bir içeceğe dönüşür.

• Sindirim dostu: Ilık sütlü çay, mideyi rahatlatır; özellikle ağır yemeklerden sonra içildiğinde sindirimi kolaylaştırır.

• Düşük kalori: Şekersiz hazırlandığında, bir fincan İngiliz çayı ortalama 40 kalori civarındadır.

Dikkat: Laktoz intoleransı olan kişiler, süt yerine bitkisel süt (yulaf, badem veya soya sütü) kullanabilir.

• İngiliz çayı hakkında sık sorulan sorular

• İngiliz çayı hangi çayla yapılır?

En çok tercih edilenler English Breakfast, Assam, Darjeeling ve Ceylon çaylarıdır. Bu çaylar güçlü aromalarıyla sütle mükemmel uyum sağlar.

• İngiliz çayına şeker konur mu?

Geleneksel olarak az miktarda şeker konabilir, ancak bazı İngilizler sütle birlikte çayın doğallığını korumayı tercih eder. Şekersiz içim aromayı daha belirgin kılar.

• Sütlü çay buzdolabında saklanır mı?

Hazırlandıktan sonra hemen içilmesi önerilir. Soğursa lezzetini kaybeder. Ancak soğutulup buzla servis edilirse “iced milk tea” olarak yaz aylarında keyifle tüketilebilir.

• İngiliz çayı yeşil çayla yapılır mı?

Hayır. İngiliz çayı, siyah çay temelli bir içecektir. Yeşil çaya süt eklemek tat profilini bozar ve önerilmez.

• İngiliz çayı kafein içerir mi?

Evet, ancak süt miktarı arttıkça kafein oranı düşer. Ortalama bir fincanda 30–50 mg kafein bulunur.

Kaynaklar

1. British Tea Council – The Culture of Tea in the United Kingdom

2. Journal of Food Science, 2021 – Nutritional Composition of Black Tea and Milk Blends

3. BBC Good Food – How to Make the Perfect Cup of British Tea

4. The Guardian – Milk in Tea: The British Debate that Never Ends