Menemen, makarna sosu ya da kızarmış ekmeğin üzerinde mis gibi kokan taze domates… Renk, koku ve lezzet açısından büyüleyici ama bir o kadar da “riskli”. Çünkü tek bir damla domates sosu, bembeyaz bir tişörtün veya yeni bir masa örtüsünün kaderini değiştirebilir. Domates lekesi, özellikle yağ ve pigment birleşimiyle oluştuğunda inatçı bir hal alır. Ancak doğru malzeme ve yöntemle bu lekeyi çıkarmak sandığınız kadar zor değil.
İyi haber şu: Domates lekesi kalıcı değildir, yalnızca doğru anda doğru müdahale ister. Kumaş mı, halı mı, yoksa plastik saklama kabı mı? Her yüzeyin ihtiyacı farklıdır. Şimdi birlikte, domates lekesinin hangi yüzeylerde nasıl davranacağını, evdeki basit malzemelerle nasıl çıkarılabileceğini ve hangi hatalardan kaçınmamız gerektiğini adım adım inceleyelim.
İçindekiler
Beyaz kumaşlardan domates lekesi nasıl çıkar?
Koltuk, halı ve perde gibi yüzeylerden domates lekesi nasıl çıkar?
Domates lekesi mutfak eşyalarından nasıl çıkar?
Domates lekesini çıkarırken sık yapılan hatalar
Domates lekesi hakkında sık sorulan sorular
-
Kıyafetten domates lekesi nasıl çıkar?

-
Fazla sosu bir kaşık yardımıyla nazikçe alın, kesinlikle ovmayın. Ovalamak, pigmentin kumaş liflerine daha fazla işlemesine neden olur.
-
Ardından soğuk su altında durulayın. Sıcak su pigmenti sabitleyebilir.
-
1 tatlı kaşığı bulaşık deterjanını 1 su bardağı soğuk suyla karıştırın, temiz bir bez yardımıyla lekenin üzerine tampon yaparak uygulayın.
-
Leke geniş bir alandaysa oksijen bazlı leke çıkarıcı kullanabilirsiniz.
-
Renkli kumaşlarda çamaşır suyu yerine sirke-su karışımı (1 ölçü sirke, 3 ölçü su) tercih edin.
-
Kıyafeti yıkamadan önce lekenin tamamen çıktığından emin olun; aksi halde kurutucuya atmayın. Isı lekeyi kalıcı hale getirir.
Bu adımlar özellikle taze lekelerde etkili olur. Kurumuş domates lekelerinde aynı işlemi birkaç kez tekrarlamak gerekebilir.
-
Beyaz kumaşlardan domates lekesi nasıl çıkar?

-
Taze lekeyi hemen soğuk suyla durulayarak işe başlayın.
-
1 yemek kaşığı karbonat ve birkaç damla limon suyunu karıştırın. Bu doğal karışımı lekenin üzerine sürün ve 10 dakika bekletin.
-
Daha inatçı lekeler için oksijen bazlı ağartıcılar kullanılabilir; ancak ürünün etiketi kontrol edilmelidir.
-
Kurumuş lekelerde, pigmenti yumuşatmak için lekenin üzerine ılık süt dökün ve 15 dakika bekletin.
-
Ardından bol suyla durulayın ve gölgede kurutun. Güneş, lekenin kalıcı hale gelmesine neden olabilir.
-
Leke tamamen çıkmadıysa işlemi karbonatlı suyla tekrar edin.
Beyaz kumaşlarda en iyi sonuç, temizlik sonrası güneş yerine gölgede kurutmayla alınır. Çünkü güneş ışığı pigmentleri sabitleyerek lekeyi kalıcı hale getirir.
-
Koltuk, halı ve perde gibi yüzeylerden domates lekesi nasıl çıkar?

-
Öncelikle kağıt havluyla fazla sosu alın, lekeyi yaymadan bastırarak emdirin.
-
1 su bardağı ılık suya 1 çay kaşığı bulaşık deterjanı ekleyin ve temiz bir mikrofiber bezle lekeye tampon yapın.
-
Halılar için karışıma birkaç damla beyaz sirke eklemek etkili olur.
-
Perde ve döşemelerde fazla su kullanmamaya özen gösterin; kumaşın altına emici bir havlu yerleştirin.
-
Kuruduktan sonra kalan iz için karbonatlı suyla silme işlemi yapabilirsiniz.
-
Keten veya ipek gibi hassas kumaşlarda profesyonel temizlik tercih edilmelidir.
Bu yöntemler, domates lekesini çıkarmakla kalmaz, kötü kokuyu da giderir. Sirke ve karbonat doğal dezenfektan görevi görür, yüzeyin dokusuna zarar vermez.
-
Domates lekesi mutfak eşyalarından nasıl çıkar?

-
Plastik kaplar: 1 yemek kaşığı karbonat ve birkaç damla sirkeyi karıştırarak macun hazırlayın. Lekenin üzerine sürün, 15 dakika bekletin ve durulayın.
-
Cam veya seramik tabaklar: Bir limon kabuğuyla yüzeyi nazikçe ovalayın, ardından ılık suyla durulayın.
-
Tahta kesme tahtaları: Yarım limonun üzerine tuz döküp yüzeyi dairesel hareketlerle ovun, 10 dakika bekletin.
-
Metal yüzeyler: Domatesin asidiyle reaksiyon olabileceği için çelik temizleyici veya sabunlu su kullanın.
-
Saklama kapları: Güneş ışığında birkaç saat bekletmek doğal bir beyazlatma sağlar.
-
Mikrodalga kapları: Isıya dayanıklı kabı limonlu suyla doldurun, mikrodalgayı birkaç dakika çalıştırın. Buhar etkisiyle lekeler kolayca çözülür.
Bu yöntemler hem doğal hem de mutfakta zaten bulunan malzemelerle yapılabilir. Kimyasal ürünlere gerek kalmadan temizlik sağlanır.
-
Domates lekesini çıkarırken sık yapılan hatalar

-
Sıcak suyla durulamak: Pigmenti sabitleyerek lekenin çıkmasını zorlaştırır.
-
Çamaşır suyu kullanmak: Rengi açmak yerine sararma yapabilir.
-
Leke kuruyunca temizlemek: Lekenin liflere işlemesine neden olur.
-
Kurutucuya atmak: Yüksek ısı pigmenti kalıcı hale getirir.
-
Tüm yüzeylerde aynı yöntemi uygulamak: Kumaş veya malzeme türüne göre yöntem değişmelidir.
-
Aşırı ovalamak: Lekenin yayılmasına neden olur ve kumaş dokusunu bozar.
Küçük bir not: Lekeyi çıkardıktan sonra kıyafeti doğrudan güneşte kurutmak yerine gölgede kurutmak, hem rengin solmasını hem de kalan pigmentin sabitlenmesini önler.
-
Domates lekesi hakkında sık sorulan sorular
-
Domates lekesi hemen çıkmazsa ne yapılmalı?
İlk temizleme sonrası iz kaldıysa, leke kurumadan ılık süt veya karbonatlı suyla yeniden silin. Kurumuş lekelerde işlemi birkaç kez tekrarlamak gerekebilir.
-
Plastik kaplarda domates lekesi kalıcı olur mu?
Uzun süre bekleyen domates sosu, özellikle yağlı ise, pigmentin yüzeye işlemesine neden olabilir. Karbonat ve sirke karışımı bu durumda en etkili çözümdür.
-
Domates lekesi elde mi yoksa makinede mi daha iyi çıkar?
Her zaman elde ön temizlik yapılmalı, ardından makinede yıkanmalıdır. Bu yöntem, hem kumaşın ömrünü uzatır hem de lekenin tamamen çıkmasını sağlar.
-
Domates püresi lekesiyle salça lekesi arasında fark var mı?
Evet. Salça daha yoğun pigment içerdiği için çıkarması zordur. Bu tür lekelerde sirke veya oksijen bazlı leke çıkarıcı daha etkilidir.
Şu içeriklerimiz de ilginizi çekebilir:

Yorumlar
0