Ellerinizle misler gibi yemekler hazırladığınızda, özellikle şöyle fırından misler gibi kokuların yükselmesine sebep kurabiyeler, kekler, pastalar hazırladığınızda kendinizi mutlu hissediyor, bunları ev ahalisine, eşe dosta ikram ettiğinizde çok daha iyi hissediyorsanız yalnız değilsiniz!
Başkaları için yemek pişirmek çoğunlukla insana kendini iyi hissettiren bir davranış. Üstelik bunu yalnızca biz söylemiyoruz, psikologlar da söylüyor.
Peki, başkaları için yemek pişirdiğimizde kendimizi neden iyi hissediyor, bundan nasıl bir fayda sağlıyoruz dersiniz?
Buyurunuz, birlikte öğreniyoruz.
"Yemek pişirme, kendini ifade etme ve iletişimin en verimli hallerinden biridir"
Psikologlara göre başkaları için yemek yaptığımızda kendimizi daha iyi hissetmemizin en temel sebeplerinden biri, aslında duygularımızı ve düşüncelerimizi bir şekilde karşı tarafa aktarmamızı sağlaması. Yani, belki de sözlü olarak anlatamadığımız, bir mesaj atarak söyleyemeyeceğimiz birçok şeyi pişirdiğimiz bir kurabiyeyle, kekle daha net bir şekilde anlatabilmemiz, en azından aklımızdan geçenleri hissettirebilmemizle ilgili.
Boston Üniversitesi'nde çalışan bir psikoloji profesörü olan Donna Pincus, yemek pişirme eyleminin başlı başına bir ifade şekli olduğunu söylüyor ve ekliyor: "Pişirmek, insanların kendilerini yaratıcı bir şekilde ifade etmelerine olanak sağlar. Tıpkı resim yapmak gibi."
Massachusetts Üniversitesi'nde aynı alanda çalışmalar yürüten başka bir profesör, Susan Whitbourne da bu durumun kültürel normlarla da doğrudan ilişkili olduğunu söylüyor ve şunları ekliyor: "Duygularını ifade etmekte zorluk çeken insanlar için yiyecekler; minnettarlık, sempati ve teşekkür gibi birçok durumu anlatabilmek adına oldukça faydalıdır."
Lisanslı bir klinik sosyal hizmet uzmanı ve mutfak terapisti olan Julie Ohana da Whitbourne'ye katılanlardan. Birçok kültürde yiyecek ikram etmenin kendine yer bulduğunu söyleyen Ohana, “Pek çok kültürde, pek çok ülkede, gıda gerçekten bir aşk ifadesidir ve aslında gerçekten güzeldir, çünkü yemek hepimizin ilgilendiği bir şeydir. Geleneksel anlamda iletişimi değiştirdiğinde sağlıksız olabileceğini düşünüyorum, ancak iletişim ile birlikte yapılırsa kesinlikle olumlu ve harika bir şey.” diyor.
"Pişirmek" farkındalığın artmasını sağlıyor
Başkaları için ya da yalnızca kendimiz için pişiriyor olalım, fark etmez, bu eylem tıpkı bir meditasyon gibi aslında insanın farkındalığını artıran en temel durumlardan biri. "Meditasyon yapmak sadece gözleri kapatıp bağdaş kurmakla olmuyor." diyen psikologlar "Ana odaklanabildiğiniz herhangi bir aktivite size tedavi edici bir etkide bulunabiliyor. Yemek yapmak da bir etkinliğe odaklanıp benzer şeyleri tekrar etmekten oluştuğu ve hamur yoğurmak, bir şeyler karıştırmak gibi yoğun hareketleri içerdiği için bu kategoriye giriyor. Farkındalığın artması da stresin azalması ve dikkatin artması anlamına geliyor" demeyi de ihmal etmiyorlar.
Pincus, yemek pişirme eylemine dikkatimizi verdiğimizde neler olabileceğiyle ilgili şöyle diyor:
“Pişirme aslında çok fazla dikkat gerektiriyor. Bir şeyleri sürekli ölçmek zorundasınız. Pişirme esnasında kokuya ve bundan aldığınız zevke odaklanırsanız o anki farkındalık seviyeniz stresinizin azalmasına neden olabilir."
Terapist Ohana, bu sırada yaşadığınız farkındalığın kimin için yemek pişirdiğinizle doğru orantılı olarak artacağını da söylüyor ve şunları ekliyor: “Pişirme adım adım ilerleyen bir süreç.Ama aynı zamanda bir bütün olarak da ele alınması gerekiyor. Bu yemekle ne yapacağız, sofrada kim olacak, bu lezzeti kiminle paylaşacağız gibi sorular da bu sürecin çok önemli parçaları. Bu yüzden pişirme, o anın ve daha büyük resmin dengesini sağlamanın gerçekten iyi bir yolu."
Ve bu durum sadece mutlu anlarda, pişirdiklerimizi sevdiğimiz insanlarla paylaşacağımızda geçerli değil, aynı zamanda üzücü düşünceleri daha kolay atlatabilmemizde de bize yardımcı oluyor. Öyle ki ekmek yaparken kabartma işleminin manik depresyonla başa çıkmada yardımcı olduğuyla ilgili araştırmalar dahi bulunuyor.
Profesör Pincus, bu durumu da şöyle açıklıyor: "Yemek yapmak, uzun uzun düşünmeye fırsat bulabileceğiniz anlamına geliyor. Üretken bir haldeyken, depresyon ve olumsuz düşünceler çok daha çabuk yok olabiliyor. Özellikle bir pişirme eylemi söz konusu olduğunda, sonunda somut bir 'ödül' kazanıyor olmanız ve bunu başkalarına sunarak kendinizi faydalı hissetmeniz bu konuda oldukça önemli."
"Başkaları için yemek pişirmek stresi azaltır, fedakarlık ve esenlik hissini artırır"
Başkaları için yemek yapmak, aslında tam bir fedakarlık olarak da görülüyor. Profesör Pincus, yemek yapmanın stresin azalmasına yardımcı olduğunu düşünüyor ve şunları söylüyor: "Başkaları için yemek pişirmek, esenlik duygusunu artırabilir, stresin azalmasına katkıda bulunabilir ve dünya için iyi bir şey yaptığınızı hissettirir. Bu da diğer insanlarla olan bağınızı güçlendirir."
Whitbourne de başkaları için yemek yapmanın fedakarlık duygusunu güçlendirdiğini düşünenlerden. Öyle ki "Başkaları için bir şeyler pişirmede sembolik bir değer de var çünkü yiyeceklerin hem fiziksel hem de duygusal önemi var." diyor.
Sözün kısası, psikologlara göre başkaları için yemek pişirmek kendimizi iyi hissetmemizi sağlıyor. Çünkü bu fedakarlık gerektiren, farklı bir şekilde insanlarla iletişim kurmamızı sağlayan ve fedakarlık gerektiren bir aktivite. Araştırmalara göre başkalarına yardım etmek, fiziksel ve zihinsel sağlığımızdan, öz güvenimize dek birçok önemli konuda bizi olumlu etkiliyor.
Yorumlar
0