Buttermilk Nedir? Tariflerde Nasıl Kullanılır?

‘Buttermilk nedir?’ sorusuna, fırıncılık ve mutfak sanatlarında sıklıkla kullanılan bir süt ürünü yanıtı verilebilir. Geleneksel olarak tereyağı yapımı sırasında geriye kalan sıvı ile elde edilir. Marketlerde satılan buttermilk genellikle pastörize sütün laktik asit bakterileriyle fermente edilmesiyle üretilir. Bu modern versiyonu kıvam olarak sütten biraz daha yoğun tat olarak ise daha keskindir.

Buttermilk’in Türkçesi, kelime anlamı olarak tereyağı altı süt olarak çevrilebilir. Yapısı ve kullanım alanları itibarıyla doğrudan bir Türkçe karşılığı bulunmaz. Ancak kefir ya da  yoğurtla benzer özellikler taşıdığı söylenebilir. Evde benzeri bir ürün elde etmek için bir su bardağı süte bir yemek kaşığı limon suyu ya da sirke eklenerek 10–15 dakika bekletmek yeterlidir.

Mutfakta kullanımı oldukça geniştir. Kek, pankek, bisküvi, kurabiye ve muffin gibi hamur işlerinde kullanıldığında içerdiği asit sayesinde kabartma tozu veya karbonat ile tepkimeye girerek daha kabarık ve yumuşak sonuçlar elde edilmesini sağlar. Aynı zamanda et ve tavuk marine ederken de kullanılarak etin daha yumuşak ve lezzetli olmasına katkı sağlar.

Lezzet ve kıvam açısından tariflere derinlik katan çok yönlü bir malzemedir. Pastacılık ve fırıncılık alanında çalışan profesyonellerin ve aşçıların sıklıkla başvurduğu bu özel süt ürünü, mutfakta fark yaratan gizli bir yardımcıdır.

İçindekiler

• Buttermilk nedir?

Buttermilk, orijinalinde tereyağı üretimi sırasında elde edilen yan bir üründür. Krema çırpılarak tereyağına dönüştürüldüğünde geride kalan sıvıya buttermilk denilir. Geleneksel olarak bu şekilde üretilen buttermilk, yağın ayrıldığı ve yoğun bir kıvama sahip sıvıdır. İçerdiği laktik asit bakterileri sayesinde hafif ekşimsi bir tadı vardır ve bu da onu tariflerde özel kılar.

Modern üretim teknikleriyle birlikte daha farklı biçimlerde de üretilir. Günümüzde sıklıkla pastörize edilen süt, fermentasyon işlemi uygulanarak laktik asit bakterileri ile bekletilir ve bu süreç sonunda ekşimsi bir süt ürünü elde edilir. Bu yöntemle üretilen buttermilk, geleneksel yöntemle yapılanından biraz farklı olmakla birlikte benzer özellikleri taşır. Hem hafif kıvamı hem de ekşi tadıyla birçok pişirme tarifinde yer bulur.

Önemli bir detay da buttermilk'in düşük yağ içeriğine sahip olmasıdır. Tereyağı üretiminden kalan sıvı olduğundan dolayı, diğer süt ürünlerine nazaran daha az yağ barındırır. Sağlıklı beslenme planlarına uygunluğu ile dikkat çeker. Ayrıca yüksek protein ve kalsiyum içeriğiyle dikkat çeken bir içecek olarak karşımıza çıkar. Bu nedenle de birçok sağlıklı tarifin aranan malzemelerinden biridir.

• Buttermilk nasıl yapılır?

‘Evde buttermilk nasıl yapılır?’ sorusu, birçok kişi için merak konusu olur.  Ev yapımı buttermilk tarifini hemen verelim:

• Buttermilk tarifi

Malzemeler:

• 1 su bardağı süt (200 ml)

• 1 yemek kaşığı limon suyu veya sirke

Hazırlanışı:

1. Oda sıcaklığındaki sütü bir kaba alın.

2. Üzerine 1 yemek kaşığı limon suyu veya sirkeyi ekleyin.

3. Karışımı iyice karıştırın ve yaklaşık 10 dakika beklemeye bırakın.

4. Bu sürede süt hafifçe kesilecek ve kıvam alarak ekşimsi bir buttermilk haline gelecektir.

5. Karışım hazır olduğunda, kek, krep, kurabiye veya diğer tariflerinizde kullanabilirsiniz.

Not: Buttermilk, özellikle kabarması istenen tariflerde doğal bir asit kaynağı olarak kullanılır. Marketlerde bulunmadığında bu ev yapımı versiyon kolayca yerine geçebilir.

Evde kendi tarifinizi hazırlarken dikkat etmeniz gereken birkaç önemli nokta bulunur. İlk olarak kullandığınız süt mutlaka taze olmalıdır. Taze süt, fermente sürecin daha verimli gerçekleşmesine yardımcı olur. Ayrıca limon suyu veya sirke miktarını iyi ayarlamak da önemlidir. Çok fazla eklerseniz süt fazla katı hale gelebilir ve bu da lezzetini etkileyebilir. Doğru miktarlar ile dengeli bir karışım hazırlayarak en iyi sonucu elde edebilirsiniz.

Buttermilk yapımında kullandığınız süt çeşidi de önemli bir etkendir. Tam yağlı süt daha zengin ve kremsi bir doku sunarken, az yağlı süt daha hafif bir sonuç verir. Hangi çeşidi tercih edeceğiniz, tariflerinizde aradığınız sonuca bağlıdır. Ayrıca bekleme süresi sırasında karışımı ara sıra karıştırmak daha iyi bir kıvam elde etmenize yardımcı olabilir.

Buttermilk hazırlarken kullanılan limon suyu ya da sirke tercihleriniz arasında değişebilir. Eğer hafif ekşimsi bir tat arıyorsanız limon suyu daha uygun olur. Daha keskin bir tat isterseniz sirke kullanabilirsiniz. Bu basit tarif sayesinde marketlerde bulmakta zorluk çektiğiniz ürünü evlerinizde kolaylıkla hazırlayabilirsiniz.

• Buttermilk nasıl kullanılır?

Buttermilk, hamur işlerinden tatlılara kadar geniş bir yelpazede kullanılır. Tariflerde şu şekilde ona yer verebilirsiniz:

• Ekşiliği sayesinde kek ve çöreklerin daha yumuşak ve kabarık olmasını sağlar.

• Tatlı tariflerinde ideal dokuya ulaşılmasına yardımcı olur.

• Pankek, muffin ve çeşitli keklerde sıkça tercih edilir.

• Hafif ekşi tat ve kremsi dokusuyla lezzeti artırır.

• Tuzlu tariflerde de kullanılabilir, çok yönlüdür.

• Et ve tavuk marinasyonlarında tercih edilir. Buttermilk, etin yumuşamasını sağlar.

• Fermente yapısı sayesinde etin içten lezzetlenmesine yardımcı olur.

• Sos tariflerinde kullanılır, özellikle ranch sos gibi kremalı sosların temelini oluşturur.

• Smoothie tariflerine eklendiğinde ferahlatıcı bir lezzet sunar.

• İçeriğindeki laktik asit sayesinde meyve ve sebzelerle iyi uyum sağlar.

• Buttermilk yerine ne kullanılabilir?

Her mutfakta her zaman buttermilk bulunmayabilir. Böyle durumlarda ayran, kefir ve buttermilk farkı ve benzerliklerini bilmek iyi olabilir. Ayran ve kefir tuzlu bir süt ürünüdür. Bu nedenle tatlı tariflerde birebir buttermilk yerine geçmez. Eğer tatlı tariflerde kullanmak istiyorsanız, en iyi seçenek sirke veya limon suyu ile asidik bir ortam oluşturarak sütü kesmek olur. Hazırladığınız bu karışım, ekşi bir tat bırakması açısından buttermilk’in yerini başarıyla doldurabilir.

Eğer sirke veya limon suyu yerine yoğurt kullanmak istiyorsanız, biraz su ekleyip sulandırarak buttermilk’e benzer bir yapı elde edebilirsiniz. Bu yöntem özellikle yoğun kıvam isteyen tariflerde oldukça etkili olur. Yoğurt suyu da kullanılabilecek bir diğer alternatiftir. Üzüm sirkesi gibi hafif bir asit ekleyerek bu lezzeti buttermilk’e benzetebilirsiniz.

Bazı kullanıcılar süt ürünü olmayan alternatifler arayabilir. Bu durumda soya sütü gibi bitkisel sütleri kullanabilirler. Soya sütünü limon suyu veya sirke ile karıştırarak yine benzer bir çözelti oluşturmak mümkündür. Vegan veya süt ürünlerine intoleransı olan bireyler için ideal bir seçenek olur.

• Türkiye’de buttermilk var mı? Nerede bulunur?

Türkiye’de marketlerde hazır buttermilk bulmak zor olabilir. Ülkemizde günlük mutfak alışverişlerinde yaygın olarak tercih edilen bir süt ürünü değildir. Her ne kadar alışılmışın dışında bir ürün gibi görünse de ithal ürün reyonlarında veya gurme marketlerde buttermilk’e rastlama ihtimaliniz bulunur. Yabancı mutfaklara ait tarifleri denemek isteyenlerin tercihi olan gurme dükkanlar, farklı marka ve çeşitleriyle bu ürünü sunabilir. Organik pazarlar ve internet üzerinden ithal ürün satan mağazalarda da bulunabilir.

Evde buttermilk yapmak, ihtiyaç duyulan miktar ve tazelik açısından daha cazip olabilir. Ev yapımı buttermilk, tarifler için genellikle yeterli sonucu elde etmenize yardımcı olur. Kendi ev ortamınızda birkaç basit malzeme ile hazırlayabileceğiniz tarif, doğal ve taze bir ürün elde etmenin yanı sıra ekonomik bir seçenek olarak da karşınıza çıkar. Hem salata sosları hem de hamur işleri için gerekli olan bu ürün, böylece her zaman elinizin altında olur.

Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden olan ayran ise kış aylarında sıkça tüketilir. Ayran ve buttermilk farkı göz önünde bulundurulduğunda pek çok tatlı tarifinde direkt olarak yerini tutmayabilir. Ayran, tuzlu bir içecek olduğu için tatlı ve hamur işlerinde kullanıldığında tadı değiştirebilir. Tatlı tariflerinde buttermilk yerine geçmesi zor olsa da bazı durumlarda hafif ekşi ve tuzlu bir aroma vermek için kullanılabilir.