Dört Mevsim İlgi İster: Sulamasından Çoğaltılmasına, Adım Adım Sümbül Bakımı

Artık bilmeyen kalmadı ama biz yine söylemeden edemeyeceğiz, evde renk renk, çeşit çeşit bitkiler olunca biz o evi daha bir severiz!

Malumunuz uzunca bir süredir çiçek bakımı ile ilgili bilmeniz gerekenleri bir bir anlatıyor, orkide bakımından menekşe bakımına, hatta kaktüs bakımına dek çiçek seven hemen herkesin evinde yer alan çiçekler hakkında püf noktaları vermeye devam ediyoruz. Bugün de sırayı sümbüle bıraktık, sümbül bakımı ile ilgili aklında soru işareti olanlara yardımcı olmaya, evde sümbül nasıl yetiştirilir, sümbül bakımı nasıl olur tek tek anlatmaya karar verdik.

Eğer sizin de pencere kenarlarınızda, balkonunuzda ya da şanslıysanız bahçenizde yetiştirdiğiniz sümbülleriniz varsa yaklaşın böyle. Takip etmeniz gereken sulama sıklığından toprak değişimine kadar sümbül bakımıyla ilgili bilmeniz gereken her şey burada!

Artık sümbülleriniz çok daha uzun ömürlü olacak, boyunlarını hiç bükmeden sağlıkla yaşayacaklar.

Onu bilmeyen yok ama yakından tanımak gerek: Sümbül çiçeği nedir?

Sümbül, hoş kokusu ve o kendine has şık görüntüsüyle baharın habercisi sayılan, nefis bir bitki, bildiğiniz gibi. Bu bitki aynı zamanda soğanlı bitkilerden olduğundan diğer birçok saksı çiçeğinden çok daha farklı ve çok daha özen isteyen bir bitki olduğu gibi, kendi ailesi içinde değerlendirildiğinde de bakımı en kolay ve en dayanıklı bitkilerden sayılıyor.

Zambakgiller ailesinin en mis kokulu üyelerinden olduğu bilinen sümbülün ana vatanının İran ve Türkmenistan tarafları olduğu söylense de ülkemizde de birçok yerde kendisine rastlamak mümkün oluyor. Özellike İç Anadolu, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde kolaylıkla yetişebiliyor. Sümbül çeşitleri de renginden şekline oldukça farklılık gösterebiliyor, hemen hemen her renkte sümbül çiçeği bulunabiliyor.

Soğanlı kökü, ince uzun gövdesi, gövdesinin üst kısmında açan mis kokulu çiçekleri ve ince uzun yapraklarıyla kolayca tanıyabileceğiniz sümbül, genelde bahar aylarında sıkça karşımıza çıksa da aslında evde yetiştirmek isteyenlerin onu tüm mevsimlerde çeşitli konularda bakıma sokması, ömrünü uzatması ve hatta çoğaltması gerekiyor.

O zaman buyurunuz, sizi daha fazla merakta bırakmadan evde sümbül ekimi ve sümbül bakımı nasıl olur, anlatmaya başlayalım.

Dört mevsim ilgi şart: Sümbül ne zaman ve nasıl ekilir, sümbül çiçeği ne zaman açar?

Kendisine tam bir ilkbahar bitkisi dedik, bugüne dek belki de hep öyle bildik. Ama iş evde sümbül yetiştirmeye gelince aslında ona dört mevsim ilgi göstermenin şart olduğunu göreceksiniz. Eğer evinizde saksı içinde büyüttüğünüz sümbülleriniz varsa, evinizde ilk kez sümbül yetiştirmeye karar verdiyseniz ya da bir yerden yine topraklı bir şekilde sümbül hediyesi aldıysanız bilmeniz gereken birçok konu var aslında.

İlk olarak ekiminden başlayalım ve zamanı sonbahara doğru alalım. Zira sümbül bitkisinin soğanlarını yaz sıcaklarında ekmek pek doğru bir tercih olmayacaktır. Sümbül ekimi için en ideal mevsim sonbahar desek yanlış olmaz. Sümbül bitkisinin filizlenme evresi de en sağlıklı şekilde sonbahar aylarında gerçekleştiğinden eğer ilk kez sümbül ekecekseniz sonbaharın hemen başlarında ekmenizi öneririz.

Toprak ve saksı seçimi

Çiçekçilerden, yapı marketlerin ilgili bölümlerinden, online alışveriş sitelerinden ya da bir komşunuzdan, tanıdığınızdan temin edebileceğiniz sağlıklı sümbül soğanlarını ekmek için seçeceğiniz toprak türü de büyük önem taşıyor. Sümbül, kumlu, biraz humuslu, gevşek yapılı, organik maddeler bakımından zengin toprağı sever. Eğer "Ben o toprağı görünce tanıyamam" derseniz yine çiçekçilerden ya da yapı marketlerin çiçek reyonlarında çalışan uzman kişilerden bu konuda destek almanızda fayda var.

Toprağı ve soğanları temin ettikten sonra ekim işlemine geçebilirsiniz. Soğanların boyutunun yaklaşık 3 katı derinliğinde, ekeceğiniz soğanların sayısına bağlı olarak değişecek genişlikte bir saksı temin edin. Saksının alt kısmında delikler olmasına ve saksının hemen altında bir tablanın mutlaka bulunmasına özen gösterin.

Ardından ekeceğiniz soğanların yüksekliğine göre, soğanların yüksekliğinin 2 katından biraz daha fazla toprakla saksıyı doldurun. Sümbül soğanlarını bu toprağın içine ekip üzerine çok az bir miktar daha toprak ilave edin ve işte ekim işleminiz tamamlandı bile.

Sulama

Sulama kısmına gelince, sümbül nasıl ve ne zaman sulanır sorusunun cevabı da yine yaşadığınız yerin iklim koşullarına göre değişecektir ama genel olarak toprağının hem nemli olmasına özen göstermeli ve haftada en az 2 kez sulamayı alışkanlık haline getirmelisiniz. Yalnız dikkat, fazla sulama yapmamalısınız aksi halde sümbül soğanları çürüyebilir. Aynı şekilde saksının altında yer alan tablanın içinde de su kalmadığından emin olmasınız yoksa kökleriyle buradan da su çekecek ve fazla su nedeniyle çürümeler meydana gelebilecektir, aman diyelim.

Doğru bir ekim ve düzenli sulama dışında sümbül için güneş ve ortamın sıcaklığı da çok önemli tabii ki. Bulunduğu ortamın sıcaklığının 15 derecenin altına düşmediğinden emin olmalı ama aynı zamanda sümbülü doğrudan güneş ışığına da maruz bırakmamalısınız. Dediğimiz gibi kendisi doğru bakıldığında uzun yıllar dayanabilen bir bitki olsa da hassas bir bitkidir ve bu koşulların sağlanmasını bekler.

Sümbül, ilkbahar aylarında çiçek açar ve çiçek açana dek geçecek olan uzunca süre boyunca daha soğuk ortamlara da adapte olabilir. Başka bir ifadeyse sümbül ekimi, filizlenmesi ve gelişimi aşamalarında, yani sonbahar ve kış aylarında kendisini dışarıda, soğuk yerlerde tutabilirsiniz.

Bitti mi? Tabii ki hayır. Buyurunuz, sümbül yetiştirme ile ilgili bilmeniz gereken diğer püf noktaları da anlatalım.

Evde sümbül nasıl bakılır diyenlere: Tüm püf noktalarıyla adım adım sümbül bakımı

Sümbülü ektikten, düzenli olarak suladıktan ve bahar geldiğinde çiçek açmasını sağladıktan sonra da işler bitmiyor tabii ki. Öncelikle evde sümbül bakımı yapacak olanların her mevsim için ayrı ayrı dikkat etmesi gereken noktalar olduğunu da mutlaka bilmesi gerekiyor ki o güzelim sümbüller uzun ömürlü olabilsinler, eve hep o mis kokularını yayabilsinler.

Bu nedenle sonbahar ve kış aylarında sümbülü çok fazla sıcağa ve suya maruz bırakmamak gerekiyor. Çiçek açana kadar geçen bu sürede toprak neminin neredeyse yarısını kaybettiğinde sulama yapılması, sümbül soğanlarının güneş ışığına ve sıcağa doğrudan maruz bırakılmaması gerekiyor. Sulama zamanınızı anlamak için parmağınızı toprağa sokup en azından yarısının kupkuru olduğunu görmeniz yeterli. Eğer toprağın yarısından fazlası nemliyse sulama yapmanıza pek de gerek yok demektir.

Kışın tamamlanmasının ardından çiçek vermeye hazırlanan sümbüllerinizi ise daha sıcak bir ortamda ama yine güneşe doğrudan maruz kalmasını önleyecek şekilde konumlandırabilirsiniz. Tüm bu süreç boyunca sümbülü asla rüzgara maruz kalacak bir yerde tutmamalısınız.

İlkbaharın gelmesiyle birlikte çiçek açacak olan sümbülleri daha sık sulamaya başlayabilir, daha sıcak bir alana yerleştirebilirsiniz.

Yaza geldiğinizde ise sümbüllerin önce yapraklarının ardından da çiçeklerinin yavaş yavaş sararıp kurumaya başladığını göreceksiniz. Böyle bir durumda ondan hemen ümidi kesmeyin ve saksısından dökülen yaprak ve çiçekleri ayıklayın. Hala saksınızda duran sağlıklı sümbül soğanlarına aynı özenle bakmaya devam edin, saksınızı havadar ama rüzgar almayan, gölgeli bir mekana taşıyın ve önümüzdeki seneye dek toprağını yalnızca çok kurudukça sulayın.

Sümbül çoğaltma mümkün müdür: Sümbül nasıl çoğaltılır?

Sümbülleri yetiştirmeyi öğrendiğimize göre sıra geldi çoğaltmadan söz etmeye. En başta tohumla yetiştirmeye başlayabileceğiniz gibi daha kolay olacak şekilde, yani sümbül soğanıyla büyütme işine girdiyseniz bu soğanların kıymetini bilin deriz. Zira çiçeksiz, gövdesiz hatta yapraksız kalan bu soğanlar bile yeniden çimlenebiliyor, filizlenen, kök salan bu soğanlardan da yeni sümbüller elde edilebiliyor.

Köklerinden ayırma yöntemi olarak anılan sümbül çoğaltma yöntemi deneyebileceğiniz en kolay ve en verimli yöntem. Bu yöntemde büyütmeye başladığınız sümbüllerin köklerinden çıkan uzantılarını alıyor ve yukarıda anlattığımız şekilde yeni saksıya dikilmesini sağlıyoruz. Işığını, sıcaklığını ve sulamasını da doğru bir şekilde yapınca yepyeni sümbüllerimizle tanışmaya tam anlamıyla hazır oluyoruz. İşte bu kadar!