Evelik Otu Olarak da Bilinir: Labada

Halk arasında evelik otu olarak da bilinen labada, ne yazık ki az tanınan değerli bitkilerden biri. Değerli diyoruz, zira kendisi vücuda birçok fayda sağladığı gibi mutfaklarımıza da farklı formlarda dahil olarak lezzet katmayı ihmal etmiyor. Çok pratik bir şekilde salatası da yapılabiliyor mesela, misler gibi sarması da hazırlanabiliyor...

Hal böyle olunca bize düşen de hiç vakit kaybetmeden onu tanımak, labada nedir, faydaları nelerdir öğrenmek oluyor. Labada nasıl pişirilir, nasıl tüketilir bunları da öğrenmeden geçmek olmaz tabii.

Hadi o zaman, labada zamanı da gelmişken bir an önce onu tanımaya başlayalım, en yakın zamanda kendisini mutfaklarımıza konuk edelim.

İçindekiler

• Labada nedir?

Labada, halk arasında en çok evelik ismiyle bilinse de yabani pazı, develik, efelik ya da efelek olarak da anılan bir bitki. Kuzukulağına ve hatta ıspanağa benzerliği sebebiyle zaman zaman karıştırılsa da koyu yeşil renkli yaprakları daha yayvan, geniş olduğu için ayırt edilebiliyor.

Doğada kendiliğinden yetişebilen labada, yetişmek için çok özel şartlar aramadığından ülkemizin hemen her yerinde kendisine rastlamak mümkün oluyor, özellikle sulak çayırlarda, dere ve nehir kıyılarında sıkça görülüyor. İlkbahar aylarında yemyeşil yüzünü göstermeye başlayan bu çok yıllık bitki, ağustos ayına kadar toplanabiliyor, taze taze tüketilebildiği gibi kurutularak da değerlendiriliyor.

• Labadanın faydaları nelerdir?

Gelelim en çok merak edilen konuya, labadanın faydalarına. Kendisi, ıspanak kadar çok bilinen bir bitki olmasa da faydalarıyla aslında her mutfağa konuk olması gerekenlerden. O faydaları neler mi, gelin birlikte inceleyelim:

• Labada, antibakteriyel ve antioksidan özellikleri yüksek bir bitki olduğundan düzenli kullanıldığında bağışıklık sistemini güçlendiriyor.
• Aynı özellikleri sayesinde toksinlerin vücuttan hızla ulaştırılmasına yardımcı oluyor.
• Yüksek oranda C vitamini içerdiğinden grip, nezle gibi rahatsızlıkların hızla iyileşmesine destek oluyor.
• Vücutta iştah açıcı bir etki oluşturuyor, bu sayede iştah kaybı yaşayan ya da kilo almak isteyenlere önerilen doğal takviyelerden biri olarak dikkat çekiyor.
• Labada, romatizma ağrılarının azalmasında rol oynuyor, romatizma ağrıları konusunda doğal bir ağrı kesici olarak görülüyor.
• Kadının temizlenmesine yardımcı oluyor.
• Bunların yanında labadanın basur sorunu yaşayanlara da bu konuda destek olduğu söyleniyor.
• Kadınların en büyük sıkıntılarından olan adet sancılarının azalmasına yardımcı oluyor.
• Labadanın kaynatılıp püre haline getirilmesiyle hazırlanan karışım harici olarak cilde uygulandığında birçok cilt sorununa çözüm olabildiği söyleniyor. Özellikle geçmiş zamanlarda kaşıntı, kızarıklık ve egzama gibi problemlerin daha hızlı geçmesine destek olması amacıyla kullanıldığı biliniyor.

• Labada nasıl tüketilir?

Labada nedir, faydaları nelerdir öğrendik, taptaze labadaların zamanının geldiğinden de artık hepimizin haberi var. O zaman sıra geldi labada nasıl kullanılır, nasıl pişirilir ve nasıl tüketilir sorularının yanıtını öğrenmeye. Öncelikle labada bitkisinin hem kökünü hem gövdesini hem de yapraklarını gönül rahatlığıyla tüketebileceğinizi söylemek isteriz. En taze haliyle labada yapraklarından tıpkı şurada olduğu gibi çeşit çeşit salata hazırlayabilir, dilerseniz labadaları soğanla birlikte bir tavada soteleyip üzerine yumurta ekleyerek onu pratik bir yemeğe dönüştürebilirsiniz.

Bunlara ek olarak labada ile şöyle nefis labada sarmalarına, dolmalarına imza atabilir, dilerseniz onu semizotu yemeğinde olduğu gibi domates gibi farklı sebzelerle bir arada pişirerek zeytinyağlı yemekler hazırlayabilirsiniz. İçine pirinç ilave ederek doyuruculuğunu ve lezzetini artırabileceğiniz bu yemeklerin yanında, labadayı soğan ve sarımsak gibi tatlarla soteleyip üzerine yoğurt ya da sarımsaklı yoğurt gibi lezzetler ilave ederek borani gibi hazırlayabilirsiniz. Bitmedi, sebzeleri bir arada kullanmayı sevenlerdenseniz labadayı ebegümeci, hindiba gibi tatlarla bir arada pişirebilirsiniz.

Dilerseniz labadanın kök ve yapraklarını çayını demlemek için kullanabilir, hazırladığınız labada çayını günde 1 bardak olacak şekilde içerek de faydalarından yararlanabilirsiniz. Mis.

Labadanın zararları, yan etkileri var mıdır?

Labada bitkisini yakından tanıdık tanımasına ama aklınızda hemen "Acaba bir zararı var mıdır?" sorusu da oluşmuş olabilir. Öncelikle müjdemizi isteriz, ölçülü bir şekilde tüketildiğinde, aşırıya kaçılmadığında kendisinin bilinen çok ciddi bir yan etkisi bulunmuyor. Ancak tabii ki labada tüketirken de diğer her şeyde olduğu gibi dikkati elden bırakmamak büyük önem taşıyor. Özellikle aşağıdaki noktalara dikkat etmeniz çok önemli, bizden söylemesi:

• Labada, doğada kendiliğinden yetişebilen bir bitki olduğundan onu toplarken zehirli başka bitkilerle karıştırmamak büyük önem taşıyor. Bu nedenle labada alırken mutlaka güvenilir yerlerden aldığınıza dikkat etmeniz gerekiyor.
• Daha önce hiç labada tüketmediyseniz ve alerjik bir bünyeniz varsa doktorunuza danışmanız da önemli.
• Bunlara ek olarak, izlemeniz gereken özel bir perhiz, düzenli olarak kullanmanız gereken bir ilaç varsa, kronik ve ciddi bir rahatsızlık söz konusuysa yine doktorunuza danışmadan tüketmeniz önerilmiyor, bizden hatırlatması.
• Son olarak, her yiyecek ve içecekte olduğu gibi labada tüketirken de aşırıya kaçmamanız ve ölçülü bir şekilde labada tüketmeniz de önemli, aklınızda bulunsun.