Yemek.com
ANA SAYFA

Çorbası Yılda 7 Kez İçildiğinde Hastalıkları Kapı Dışarı Eden Mucize Bitki: Tirşik Otu

27 Ocak 2020

Yöreden yöreye değişen isimleriyle, saymakla bitmeyen faydalarıyla, yıllara meydan okuyan birçok sağlık dolu tarifte kendilerine yer bulmalarıyla bizi her defasında şaşırtmayı başaran o kadar çok bitki var ki aslında! Bugün de onlardan birini, tirşik otunu tanıyalım diyoruz.

Özellikle Akdeniz Bölgesi'nde çokça bilinen ve kullanılan tirşik otu nedir, tirşik çorbasının faydaları nelerdir birlikte keşfedelim, tirşik otunu nasıl tüketebileceğimizi, herhangi bir zararı, yan etkisi olup olmadığını da öğrenelim.

Görünce "Ben bunu görmüştüm, ama adını bilmiyordum" deme ihtimaliniz yüksek, onu yakından tanıyıp faydalarını öğrenince ise "Tirşik çorbasının tadına mutlaka bakmalıyım" demek serbest.

Hadi o zaman tüm yönleriyle tirşik otunu tanımanın zamanı geldi!

Tirşik otu nedir?

Tirşik otu farklı yörelerde tırşık, tırşik ya da trişik gibi isimlerle de anılan, yaban pancarı, zehirli pancar, gavur pancarı, yılan yastığı ve yılan pancarı olarak da bilinen bir ot. Şekil itibariyle ıspanak gibi farklı yeşil sebzelere benzetilse de taşıdığı özelliklerle tüm o bitkilerden ayrılıyor.

Akdeniz ikliminin hakim olduğu alanlarda kendiliğinden yetişebilen tirşik otu, bu nedenle Adana, Osmaniye gibi yörelerimizde sıkça tüketiliyor. En meşhur olduğu yerin ise Kahramanmaraş, Andırın bölgesi olduğu biliniyor. Öyle ki o yörelerde tirşik otu halk arasında "Andırın Doktoru" olarak da anılıyor. Aslen Gavur Dağı'na özgü bir yemek olduğu söyleniyor.

Özellikle kış aylarında çorbası sıkça yapılan tirşik otunun faydalarına geçmeden önce söylemekte fayda var: Çok zehirli bir bitki olduğundan tirşik otunu çiğ olarak yemek asla önerilmiyor. Hatta çorbasının da mutlaka tarifine uygun olarak, özenle, mümkünse önceden çok defa yapanlar tarafından hazırlanması öneriliyor.

Peki zararlı olma ihtimaline karşı tirşik otundan neden vazgeçilmiyor ve bu ot neden kış sofralarına sık sık konuk ediliyor dersiniz? Faydalarını öğrenince sebebini anlayacaksınız.

Tirşik faydaları nelerdir?

Tirşik otunu kısaca tanıdığımıza göre geçelim tirşik otunun ve bu otla hazırlanan tirşik çorbasının faydalarına:

Tirşik, vücut direncini artırıyor

  • Bağışıklık sistemini güçlendiriyor.

    • Doğal bir ateş düşürücü etki gösteriyor

  • Bu sayede kış hastalıklarına karşı vücudu destekliyor.

    • Güçlü antioksidan özellikler gösteriyor

  • Bu özelliği sayesinde vücudu zararlı maddelerden temizliyor, sadece kış hastalıklarına karşı değil birçok kanser türüne karşı da vücudu koruyor.

    • Yaraların iyileşmesini hızlandırıyor

  • Vücudun çeşitli yerlerinde oluşan yaraların iyileşme sürecini hızlandırıyor.

    • Kan basıncının ve kan şekerinin dengelenmesine yardımcı oluyor

  • Bu özelliğiyle yüksek tansiyon ve şeker hastalığı gibi sağlık sorunları karşısında olumlu etkiler gösteriyor.

    • Sindirim sisteminin sağlıkla çalışmasına destek oluyor

  • Özellikle hazımsızlık sorunu yaşayanların bu sorununa çözüm oluyor.

    • Mideye iyi geliyor

  • Gastrit problemine karşı da vücudu destekleyici özellikler gösteriyor.

    • Kilo almak istemeyenlere yardımcı olabiliyor

  • İştah açıcı özellikler gösterse de düşük kalorili ve besleyici bir çorba olduğundan obezite sorunu yaşayanlara da iyi geliyor.

    • Böbreklerin sağlıkla çalışmaya devam etmesini sağlıyor

  • Böbreklerde taş ve kum oluşumunun önüne geçtiği söyleniyor.

    • Kemik ve kas sağlığını destekliyor

  • Kemik erimesi, kas ağrısı gibi problemlerin yaşanmasına engel oluyor.

    • İdrar söktürücü özellikler gösteriyor

  • İdrar yolu enfeksiyonlarının da iyileşme sürecini hızlandırdığı biliniyor.

    • Kabızlığa iyi geliyor

  • Bağırsakların sağlıkla çalışmasına destek olarak kabızlık sorununa çözüm oluyor.

    • Söylemeden geçmiş olmayalım: Halk arasında yılda 7 kez içilmesi durumunda o yıl bir daha hastalık yüzü görülmeyeceğine inanılıyor.

    Tirşik otu nasıl tüketilir?

    Tirşik otunun faydalarını görünce onu tüketmek istemiş olmanız oldukça normal ama bunları bilmeden tirşik otunu tüketmemeli. İlk bilinmesi gereken tirşik otunu asla çiğ olarak tüketmeniz gerektiği. Çiğ olarak tüketildiğinde zehirli etkiler gösteren bu otu tüketmenin en lezzetli, şifalı ve geleneksel yolu ise ondan çorba yapmak. Ancak bu çorba şimdiye dek yaptığınız tüm çorbalardan çok daha farklı ve uğraştırıcı baştan söyleyelim ve tarifini merak edenleri hemen aşağıya doğru alalım:

    Tirşik çorbası için gerekli malzemeler:

  • 1 demet tirşik otu
  • 1 su bardağı yarma buğday
  • 2 su bardağı yoğurt
  • 1 kase nohut
  • Un (En az 1/2 su bardağı)
  • Sıcak su (Çorbanın kıvamını ayarlamak için)

    • * İsteğe göre içine 1 kase Maraş tarhanası da ilave edebilirsiniz.
    ** Tirşik otunu temizlerken ve doğrarken elinizin zarar görmemesi için eldiven kullanmayı ihmal etmemelisiniz.

    Tirşik çorbası nasıl yapılır?

  • Ellerinize eldivenlerinizi takın ve tirşik otlarını güzelce yıkayı kurulayın, ardından temiz bir kesme tahtasına alıp ince ince doğrayın.
  • Çorbayı pişireceğiniz genişçe bir tencere çıkarın, içine nohutları, buğdayı ve eğer elinizde varsa Maraş tarhanasını ekleyin.
  • Bu malzemelerin üzerine ise incecik kıydığınız tirşik otlarını aktarın.
  • Geniş ayrı bir kap ya da sürahi çıkarın, 2 kase dolusu yoğurdu içine aktarıp içine su ilave ederek koyu kıvamlı bir ayran elde edin.
  • Hazırladığınız bu ayranı da tencerede bekleyen tirşik otlarının üzerine bolca gezdirin.
  • Ardından üzerine tirşik otlarını tamamen suyun içinde kalmasını sağlayacak kadar sıcak su ilave edin.
  • Son olarak tencereye karışımın üzerini tamamen kapatacak şekilde un serpin. (Un miktarı yarım bardak ile 1 bardak arasında değişecektir.)
  • Un ile karışımı neredeyse hava almayacak hale getirdikten sonra sakın unu karıştırarak karışımın içine erimesine neden olmayın, bu şekilde un tabakası en üstte kalarak mayalanma ve ekşime sürecinin hızlandırılması ve daha etkili olması amaçlanıyor, aklınızda bulunsun.
  • Ardından tencerenin kapağını da kapatın ve tıpkı yoğurt mayalar gibi tencereyi bezlerle güzelce örtüp mümkünse ılık bir yerde 1 gece bekletin.
  • Ertesi gün tencereyi ocağa alın ve orta ateşte karıştıra karıştıra pişirmeye başlayın. (Unutmadan, eğer tencerenin kapağını açtığınızda un tabakasının çok kalın olduğunu görürseniz bu tabakanın bir kısmını kaşık yardımıyla alıp çorbadan çıkarabilirsiniz)
  • Yaklaşık 3-4 saat çorbayı karıştırarak pişirin. Suyu buharlaştıkça üzerine sıcak su ilavesi yaparak kıvamını ayarlayın.
  • Tirşik otları yumuşayıp çorbanız ekşili nefis bir tada ulaştığında olmuş demektir. Afiyet olsun.

    • Tirşik otunun zararları nelerdir?

    Tirşik otunun güzel yanlarından, faydalarından ve nefis çorbasından söz etmek yetmez. Bu otun olası yan etkilerinden, zehirli ve zararlı özelliklerinden de herkes haberdar olmalı. İşte o şifa dolu tirşik otunun zararları:

  • Tirşik otu toplanma, yıkanıp temizlenme ve doğranma aşamalarında ellerde yanma, kaşıntı, kabarcık oluşuma neden olabilen zehirli etkilere sahiptir. Bu nedenle tirşik otuna doğrudan temastan kaçınmalı, bu işlemlerin hepsini elinizde eldiven varken yapmalısınız.
  • Tirşik otu taze/çiğ olarak tüketildiğinde aynı etkileri ağız içinde de gösterir, bu nedenle tirşik otunu asla çiğ yememelisiniz.
  • Aynı şekilde doğrudan tüketildiğinde mide bulantısı ve kusmadan, ishale, hatta kalp ritminde bozulmalara ve zehirlenme nedeniyle ölümlere sebep olabilir.
  • Tirşik otunu uzun süre haşlayarak ve yukarıdaki çorba tarifinde olduğu gibi mayalandırarak tüketmek gerekir, aksi halde yukarıdaki tüm yan etkileri gösterebilir.
  • Aşırı tüketilmesi durumunda ishal problemine neden olduğundan, aynı zamanda çorbasını hazırlamak zahmetli olduğundan yılda 7 kez tüketilmesi ideal olarak görülür.
  • Siz siz olun, tirşik çorbası da dahil olmak üzere özellikle daha önce hiç tüketmediğiniz tüm bitki ve yemeklere karşı temkinli olmayı ihmal etmeyin.
  • Özellikle ciddi/kronik bir rahatsızlığınız varsa, düzenli olarak ilaç kullanıyorsanız ya da alerjik bir bünyeye sahipseniz bu çorbayı doktorunuza danışmadan asla ama asla tüketmeyin.
    • Önemli Uyarı

    Bu yazı genel bilgilendirme amaçlıdır, reçete niteliği taşımaz. Bu yazıdaki bilgiler de dahil olmak üzere doktorunuzun sizin için uygun görmediği hiçbir yöntemi denememelisiniz.

    Zeynep Çetin
    EDİTÖR
    Yemek.com Editörü / Yemek yemediğim zamanları, ne yiyeceğimi düşünerek değerlend ...

    Bir Tabak Daha?

    Hastalığa Geçit Yok: Gribi Şıp Diye Kesen Ev Yapımı Doğal Şurup
    Özellikle Kadınların Bir An Önce Tanışması Gereken Nefis Bitki: Ökse Otu
    İstenmeyen Tüylerden Kurtardığı Söylenen Sıra Dışı Bir Bitki: Hamam Otu