Türkiye'de İşi Olduğuna İnanamayacağınız 10 Yetenekli Duvar Sanatçısı

Kış bastırmadan sokaklardan çıkmak yok. Sokakların altına üstüne getirmeli, zamanı gelince çok arayacağımız bu havaları iyi değerlendirmeliyiz.

Bu sebeple sizler için bol bol etkinlik, gidebileceğiniz mekanlar, konserler, sergiler kısacası aktivitesi bol olan listeler hazırlıyorum. Öyle evde kös kös oturmak olmaz. Bir kere içiniz yaşlanır, gönlüm razı gelmez.

Sonbahar’a da girmişken ve havalar da dondurucu soğuk değilken bir sokak listesi yapmam kaçınılmazdı. Ama öyle boş boş dolanmayacağız o sokaklarda, duvarlarını keşfe çıkacağız. Devasa murallar önünde onlarca kez poz vereceğiz, her gördüğünüz yeni bir duvar ile heyecandan hop oturup hop kalkacağız. "Mural İstanbul 2015" festivalinin, bu listeyi hazırlamama ön ayak olduğunu atlayamam tabii ki. İyi ki varlar.

Şehrin görülesi duvarlarına gelmeden önce festivalin bu yılki listesinde yine içimizi kıpır kıpır ettiren isimleri bir sayayım: Rustam Qbic, DEIH, Cins, Canavar, Aryz, Levi and Kristy, Wicx, Esk Reyn…

Sadece yeni isimlerin duvarlarını keşfetmekle kalmayalım biraz da nostalji yapalım diye hepsinden karışık ortaya serpiştirdim, keşfetmesi de size kaldı.

Çiçekleriyle içinizi açar: Rustam Qbic

Bu yaz Mural İstanbul sebebiyle Tataristan’dan İstanbul'a gelip bizi bir gıdım daha griden kurtaran Rustam Qbic’e teşekkür borç biliriz. Onun “Mucize” ismini verdiği bu eser tam anlamıyla efsane.

Sanatçıyı daha önceden takibine alanlar onun çiçek, çocuk, doğa, şehir gibi imgeleri ne kadar sık kullandığını iyi bilir. Çalışmalarını kimi zaman tuvale, kimi zamanda duvara aktaran sanatçının hastası olduğu renkler, daha çok pastel mavi, yeşil ve toprak renkleri.

Yolunuz Kadıköy’e düşerse Mucize'yi görmenizde yarar var. Öncesinde mutfağından vegan yemekler çıkartan Mahatma Cafe’nin kahvaltısından yemeniz bir şart. Sonrasında da bir Moda havası alınır, OD46’nın kreplerinden yenir, çayından içilir.

Adres: Caferağa Mah. Ağabey Sk. Emek Apt. Kadıköy, İstanbul

Çizgi romanların duvarda beden bulmuş hali: DEIH

Rustam Qbic gibi “Mural İstanbul” çerçevesinde İstanbul’a kadar gelen bir diğer sanatçımız DEIH. Onun Kadıköylünün gözünü, gönlünü açan fazlasıyla hareketli, fantastik çalışmasını atlamak olmazdı.

İspanya merkezli sanatçı DEIH, ilhamını illüstrasyon, çizgi film, video, çizgi romanlardan alıyor.

DEIH’in işlerini sadece Kadıköy’de değil, Museu del Centre del Carme Sala Josep Renau (UPV), UNAM (Mexico DF), AVART, Crewest Gallery (LA), The Fridge (Washington DC) gibi müze ve galerilerde görmeniz de mümkün.

Bu şahane işi gördükten sonra Cafe Mu ya da Sancho Panza’da bir soluk alıp, kahvenizi içebilirsiniz.

Adres: Hasanpaşa Mahallesi, Yeni Duygu Sk. No:7, Kadıköy, İstanbul

Eserleri saatlerce yorumlanır: Sepe & Chazme

Bu iki ismi de artık duymayanınız yoktur diye düşünüyorum. Rustam Qbic ve DEIH gibi yeni değiller. Geçtiğimiz yıl Polonya-Türkiye diplomasi ilişkilerinin yılı nedeniyle İstanbul’a gelen ikili Kadıköy’de kocaman bir apartmanın duvarını ele geçirmişlerdi. Polonyalı Chazme ve Sepe’nin birlikte yaptığı bu işi dünya gözüyle olmasa bile Instagram gözüyle muhakkak görmüşsünüzdür.

Bilim kurgu dünyasıyla içli dışlı olan ikilinin işlerini Avrupa ve Amerika’nın birçok yerinde görmeniz mümkün. Ama işe Kadıköy’den başlamak en mantıklısı.

Sokak sanatı turunuza başlamadan önce Mitte’nin leziz sandviçlerinden yiyip, kahvesinden içebilirsiniz. Olmadı yanı başınızdaki Yeldeğirmeni Sandviççisi’ne bir girin.

Adres: Talimhane Sok., Kadıköy, İstanbul

2014'ün en iyisi: M-City

Polonyalı sanatçı M-City’de Sepe ve Chazme gibi Türk-Polonya diplomasi ilişkileri sebebiyle İstanbul’a gelmiş bir otoparkın yer aldığı duvara hayat vermişti. Hatta bu çalışmasını Gezi’ye adayan M-City’nin işi Sepe ve Chazme’in işiyle yan yana. Bir taşla iki kuş vurmak isteyenler buyursun gitsin.

Kıyamet filmlerini aratmayacak “Araba çalan uzay mekiği” resmi ile gönüllerimize taht kurmuş M-City, bu işiyle "2014’ün En İyi 20 Muralı” listesine girmişti.

Sadece Polonya ve Türkiye değil, New York, Paris, Berlin, Tel Aviv, Mumbai’nin duvarları da ondan sorulur.

Bu işi görüp önünde defalarca poz vermeniz biterse Yeldeğirmeni’ndeki Cafe Benazio’ya da mola verebilirsiniz. Müthiş kavanoz tatlıları ve M.O.C.’dan gelen kahvesi keyfinize keyif katacaktır.

Adres: Talimhane Sok., Kadıköy, İstanbul

Canavarlarına aşık eder: Cins

Bugüne kadar 15 yabancı, 7 yerli sokak sanatçısını konuk eden Mural İstanbul’un bu yılki yerli isimlerinden biri Cins’di. Cins’i Karaköy, Çukurcuma, Galata, Bomonti, Beyoğlu ve Mixer’deki işlerinden zaten tanıyorduk. Onun canavarlarını bilip sevmeyen yok gibi. Bu program sebebiyle Kadıköy’de yaptığı kocaman muralı görünce kendisine iyice vurulduk.

Hala gidip görmeyenler varsa sizi Eren Apartman’a doğru alalım.

Bu isim de nereden geliyor diye merak edenler için zamanında yaptığım bir röportajda şunları söylemişti: "Cinsin tür, çeşit gibi anlamları var. Benim oluşturduğum ve üzerinde çalıştığım oynadığım formlarımda aslında farklı bir türü temsil ediyor, bizlere çok yakın ama bir o kadar da uzak bir tür.”

Süper eğlenceli geziniz sonrasında mekan arayışları içine girerseniz kahve için Mathilda Tattoo & Coffee’yi karın doyurmak için de 700 gr’a gidebilirsiniz.

Adres: Caferağa Mah. Sarraf Ali Sok. Eren Apt. Kadıköy, İstanbul

Lambası olmayan sokakları bile aydınlatır: Kien

Grafik tasarım mezunu olan şimdilerde de sanat yönetmenliği yapan Ümit Şentürk namıdiğer Kien, son zamanlarda parlayan sokak sanatçılarından.

Karaköy’de kendisinin yaptığı kanatlı lambalara mutlaka rastlamışsınızdır. Özellikle Cofee Sapiens’in, Pim’in, Dandin’in, Odun Karaköy’ün olduğu sokak Kılıç Ali Mescidi Sokak’ta bol bol varlar.

Kien ile daha önce yaptığım bir röportajda bu kanatlı lambaları "Işık belirginliği sağlayan, işaret eden, ortamı ve ruh halini değiştiren en önemli şey.” olarak tanımlamıştı.

Karaköy’e uğradığınızda Kien’in çalışmalarına bir de yakından bakın. Karaköy’de başka başka ne yapılırın cevabını zaten aylar öncesinden vermiştim. Buyurun: Karaköy Mekanları

Eski muralcılardan kim kaldı: INTI

Biraz da nostalji yapalım. Yeldeğirmeni’nin ilk murallarındandır o. Dünyaca ünlü Şilili sokak sanatçısı INTI’nin ”Memoria Resistancia” ismini verdiği bu çalışmayla Gezi’ye selam çakmıştı. Hatta bununla yetinmeyip çalışmasının içine ”Memoria Resistancia” ile Türkçe’ de aynı anlama gelen Direniş Hatırası da yazmıştı.

Çalışmalarında daha çok kuru kafa, hayvan, insan, Şili kültüründen çeşitli ögeler kullanan sanatçı genellikle yaşam ve ölüm konularına dikkat çekiyor.

Belçika, ABD, Fransa, Almanya, Lübnan, Norveç, Peru, Polonya, Slovakya gibi dünyanın dört bir tarafında ona rastlamak mümkün ama önce Kadıköy’deki bir görelim tabii.

INTI’nin bu devasa işinden sonra Ben Coffee Roasters ve Kev Cafe, arkadaşınızla iki lafın belini kırmak, karın doyurmak, bir şeyler içip çene çalmak için önerimdir.

Adres: Rasimpaşa Mah. Macir Erbudak Sok. No: 35, Kadıköy, İstanbul

Ona boş bir duvar verin: Gamze Yalçın

İç mimar, illüstratör, sokak sanatçısı Gamze Yalçın’ın hüzünlü bakan kadınlarını atlayacak değildim. Özellikle sokak sanatçısı bir kadına bu kadar az rastlıyorken. Kendisinin son dört yıldır mekandan sokağa, sokaktan mekana mekik dokuduğu doğrudur. Bar, hotel, huzurevi, ev, kafe, fabrika, hastane, sokak onun çalışma yerleri.

Benim favori işim de kendisiyle ilk tanıştığım yer Serdar-ı Ekrem sokaktaki kadınları. Siz de onu tanımak için bu güzelim sokakla işe başlayabilirsiniz.

Eğer birazdan sayacağım mekanlara yakınsanız onları da radarınıza alın ve bir daha bırakmayın: Not Just Coffee, Dem, The Crepe Escape, La Paz Cafe Bar, Kozmonot, Dut Cafe.

Adres: Serdar-ı Ekrem Sokak, Galata, Beyoğlu, İstanbul

Hep görmüşüzdür: Leo Lunatic

Pandaları İstanbul’u kuşattı desem sanırım yanlış olmaz. Hemen hemen her yerde karşımıza çıkıyor sinirli, tontiş pandalar. Beşiktaş, Çukurcuma, İstiklal Caddesi, Kadıköy, Fatih, Karaköy'de bulabilirsiniz mesela.

Gerçi artık sadece biz değil dünya biliyor bu kızgın pandaları. Hatırlarsanız Leo Lunatic’in Çukurcuma’daki pandası, 2013 yılında The Guardian Gazetesi tarafından en iyi 25 grafitti arasında gösterilmişti. Bundan sonra ise bilmeyen kalmadı kendisini ama olsun ben radarıma almaya devam ediyorum. Suudi Arabistan doğumlu olan İbrahim Kurtuluş namıdiğer Leo Lunatic uzun süredir İstanbul’da yaşıyor. Kendisi bir röportajında “Senin pandan neden kızgın?” sorusuna “Griye kızgın” cevabını vermişti.

Sanatçının Çukurcuma’daki kızgın pandasını görmeye giderseniz duvarın bir yanında Corinne diğer yanında da 49 Çukurcuma kalıyor. İki mekanda da karın doyurmak, keyif yapmak pek hoş.

Adres: Kuloğlu Mah. Turnacıbaşı Caddesi, Çukurcuma, Beyoğlu, İstanbul

En güzel portrelerin sahibi: LEVI & KRISTY

İstanbul ve Los Angeles sokak sanatçıları arasında yapılan değişim programı kapsamında LEVI & KRISTY, İstanbul’a arz-ı endam etti. "Peki Türkiye’den Los Angeles'a kim gitti?" diye merak edenleriniz olabilir. Hemen merakınızı giderelim: Wicx ve Esk Reyn.

Kristy Sandoval ve Levi Ponce işledikleri “İnsan Olmak” isimli temalarında bir duvarı daha renklendirdi. Kadıköy’de daha önce duvar keşfine çıkmış hepsini görmüş geçirmiş arkadaşlara LEVI & KRISTY’nin yaptığı son iş önerimdir.

Adres: Rasimpaşa Mah. Karakolhane Cad. Mühendis Sarı Ali Sok. Buzhane, Kadıköy, İstanbul