4 Günde Hazırlanan ve 2 Yıl Boyunca Bozulmayan Giresun'un Meşhur Ekmeği: Golit
16 Kasım 2018Hamur işlerinin mutfaklarımızda yeri çok ayrı ama söz konusu ekmek olduğunda tam anlamıyla akan sular duruyor bizim için.
Sadece lezzeti nedeniyle değil soframızdaki değeri nedeniyle de kalbimizde ayrı bir yerde tuttuğumuz mis kokulu ekmeklerin çeşitlilik bakımından da sınırı yok üstelik. Mesela bugün, belki de bugüne dek hiç haberdar olmadığınız sıra dışı bir ekmekten söz edeceğiz size, golit ekmeğinden.
Kendisi Giresun mutfağından çıkan yöresel bir lezzet. Üstelik hem hazırlanışı hem de kullanımı bildiğimiz tüm ekmeklerden farklı. Golit, hazırlaması 4 gün süren, 2 yıl boyunca da bozulmadan kaldığı söylenen bir ekmek.
"Böyle bir şey nasıl mümkün olabilir?" diye düşünmeye başladığınızdan eminiz, gelin Giresun'un meşhur lezzeti golit ekmeğini yakından tanıyalım.
Golit ekmeği, geçmişi asırlar öncesine dayanan yöresel bir lezzet
Giresun'un yöresel lezzeti olarak anılan, Giresun ve Ordu çevrelerinde sıklıkla tüketilen ekmeklerden biri olan golit, bildiğimiz tüm ekmekleri unutturan özellikleriyle şaşırtıyor. Geçmişinin iki asır öncesine dayandığı düşünülen bu ekmek, toplam 4 günde imece usulü hazırlanıyor.
Şimdilerde şehirde golit ekmeği yapan yerler azalmış olsa da özellikle Giresun'un Şebinkarahisar ilçesinde bu işi sürdürmeye kararlı olanlar var. Şehrin gelenekselleşmiş lezzetlerinin başında gelen golit ekmeğine şehir dışından, hatta yurt dışından da oldukça talep olduğu söyleniyor. Şehre gelip golit ekmeğinin bir kez tadına bakan ve ne kadar uzun süre dayanabildiğini öğrenenlerin memleketlerine dönerken yanlarında mutlaka golit ekmeği götürdüğünü söyleyen yerel halk, bu ekmeği yurt dışındaki tanıdıklarına sık sık gönderen aileler olduğunun da altını çiziyor.
4 günde imece usulü hazırlanan bu özel ekmek, 2 yıla kadar bozulmadan dayanıyor
Halk arasında "kuru ekmek" olarak da anılan golit ekmeği hazırlanışındaki farklılık ve uzun sürelerle de dikkat çekiyor. Taş fırının içine kalın odunların atılmasıyla başlayan golit ekmeği yapımı, odunlar köz haline gelene kadar hazırlanan hamurla devam ediyor. Su ve maya ile hazırlanan hamur unlanıyor, ardından özel tahta kaşıklarla örtüye dizilen hamurlar kısa süre bekledikten sonra yuvarlanarak simit şekline getiriliyor ve fırına atılıyor.
Uzun süreler alan pişme işleminin sonunda golit ekmekleri bir süre çıkarılıyor, ardından karıştırılıp tekrar fırına gönderiliyor ve bu şekilde 4 gün bekletilip kuruması sağlanıyor. 4 gün boyunca ara ara karıştırarak fırında kuruttukları bu özel ekmekler, hava almayan çuval ya da torbaların içinde saklanarak 2 yıl boyunca afiyetle tüketilebiliyor.
Kıtır kıtır bir dokuya sahip bu ekmekler suya batırılarak yeniyor. Ancak suda uzun süre bekletmemek hemen ıslatıp çıkarmak gerekiyor. Bu şekilde ıslatıldığında çıtır çıtır, taze ekmeğe benzer bir tada sahip olduğu da söyleniyor.
Denemek isteyenler için evde hazırlanabilecek bir golit ekmeği tarifini de vermeden geçmeyelim
Elbette Giresun'da gerçek taş fırında pişirilen, 4 gün boyunca bolca emek harcanarak hazırlanan golit ekmeğinin aynısı olmasa da benzer bir lezzet yakalamak isteyenler için evde uygulanabilecek bir golit ekmeği tarifini de vermeden geçmeyelim.
Giresun İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün golit ekmeğini herkese tanıtmak için paylaştığı, evde uygulayabileceğiniz tarif şöyle: