Yunan mutfağından bizim kültürümüzde pek olmayan domuz etini çıkartırsanız ve kalan menüye bol köpüklü bir ayran eklerseniz elinizde iki ülkelik bir yemek listesi var demektir.
'Denizden babam çıksa yerim' sözünün müessiri Ege Denizi'nin iki kulaçlık mesafesinden ötürü Türk ve Yunan mutfakları aynı genetik mirasa sahiptir, aynı tatlarla bezenmiştir. Bir de Osmanlı İmparatorluğu'nun en şaşalı olduğu dönemde Balkan mutfağının, Arap mutfağından bile etkilendiğini düşünürsek bu gayet normal.
Tabii bu konuda bol tuzlu tartışmalar da yok değil. İki ülke, bir kıta sahanlığı bir de ülke yemekleri konusunda dünyanın sonuna kadar anlaşamayacak gibi duruyor.
Bizce Türkler ve Yunanlar sokakta küs, dışarıda dost, mutfakta kuzen.
Kalamarakia / Kalamar
Uğruna 30 yıllık bir aşçıya "Sen de yemekten mi anlıyorsun be?" denilebilecek yemekler listesinde yer alır kalamar. Aynı denize olta attığımızdan mütevellit karşı yakada da 'kalamarakia' adıyla ikamet eder. Bizdeki kalamar tavaya benzer.
Tzatziki / Cacık
İsim benzerliği Yunanlıların bizim yakada soğuk soğuk bir cacık yediğini gösterse de tzatziki ile cacığın arasında küçük farklar da var. İki yaka da cacığa meze açısından saygı duysa da Yunan tarafı süzme yoğurt kıvamında servis edip ekmeğin üstüne sürüyor.
Dolmadakia / Yaprak sarma
Tahmin ettiğiniz üzere 'dolmadakia' kelimesindeki 'dolma' bizim yaprak sarma da dediğimiz dolmadan geliyor. Dolmanın yanına gelen 'kia' kelimesi de küçük anlamına geliyor. Yunanlı kardeşlerimizi yaratıcılıklarından ötürü kutlarken dolmadakia yemeğinin de mutfağını öğrenmiş bulunuyoruz.
Spanakopita / Ispanaklı börek
Benzerlikler giderek 'David - Davut' kıvamını alıyor. Yunanca'da 'spanaki' ıspanak anlamına geliyor. Spanakopita da ıspanaklı börek. Karşı yaka spanakopita'yı meyhanelerde meze olarak servis ederken biz akşam yemeği olarak dahi tüketebiliyoruz. Bir de yer yer içine kuzukulağı ve pırasa koymaları da var tabii.
Fava / Fava
Bizim yakanın Theofanis Gekas'dan sonra transfer ettiği en sağlam Yunanlı fava olsa gerek. Baklanın mucizeler yarattığı bu mezeyi iki yaka da soğan ve zeytinyağ ile yapıyor.
Barbounia / Barbun
"Ege bir Yunan gölü değildir, Ege bir Türk gölü de değildir, binaenaleyh Ege bir göl değildir", iki yakanın da deniz mahsulleri ihtiyacını karşılayan bir lezzet deposudur. İsim benzerliğinden hangi yakanın diğerinden esinlendiği bilinmezken iki taraf da hem ızgara hem de kızartma olarak hazırlayabiliyor.
Sebzeden yapılan barbunya yemeğinin nasıl bir özenme içerisinde olduğunu biz de bilmiyoruz.
Mydia / Midye
Oralarda da "Abi tepsisi kaç paraya olur?" sorularına maruz kalıyor mu bilmiyoruz ama bizdekine nazaran feta peyniriyle, domatesle falan yapıldığını biliyoruz.
Moussaka / Musakka
İsim benzerliği can alsa da diğer bütün kuzen yemekler arasında birbirine en az benzeyenler bunlar. Karşı yakanın moussaka'sı kat kat ve kuzu eti kullanılarak yapılıyor. Meze ve ana yemek olarak servis ediliyor.
Giouvetsi / Güveç
Güveç, içerisinde et yemeklerinin uzun süre pişirildiği toprak kaba verilen isim. Aynı zamanda içerisinde pişen yemeklerde de bu isimden nasibini almış. Karşı yakanın güveç yemeklerinin bizden farkı ise, baharat olarak daha çok tarçın kullanması ve peynir rendeleyerek servis etmesi.
Baklava / Baklava
Esinlenmenin renginin değiştiği yerdeyiz. Yunan kardeşlerimize "Bari adını baklaviedes falan yapsaydınız" şeklinde laf atmak üzereyken 1987 yılında Birleşmiş Milletler'in yaptırdığı araştırma sonucu baklavanın bir Suriye tatlısı olduğu aklımıza geldi. Suriye'yi bir kenara bırakarak, karşı yakanın yaptığı baklavalar; bizim ev baklavası dediğimiz türden. Daha çok cevizli tercih ediliyor.
Halva / Helva
Helva konusunda Birleşmiş Milletler'in bir dahiliyeti olmasa da, Kuzey Afrika'dan Balkanlar'a birçok ülkede yer alan geleneksel bir tatlı. O yüzden karşı yakanın tarifinde badem ve üzüm yer aldığı bilgisi dışında pek bir şey demiyoruz.
Kourabiedes / Kurabiye
Afedersiniz ama biz bunu her gördüğümüzde gülüyoruz. Sanki kurabiye demeye dili dönmeyen karşı yaka seyyahlarının ağzından çıkan "kourabiedes" lafını çok ciddiye almak gibi. Neyse çok da üzerlerine gitmeyelim. Yunanlılar kourabiedes'i yaparken mastika, vanilya gibi lezzetlendiricileri kurabiyenin hamuruna katıyor. Etrafı pudra şekeriyle kaplanarak servis ediliyor.
Not: Kourabiedesasdfkhjk.
Yorumlar
1