Siyah çay, Türkiye'de Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yetiştirilen çay yapraklarının özel işlemlerden geçerek işlenmesi ve kurutulmasıyla oluşan bir içecektir. Diğer çay türlerine göre farklı bir tadı, görünümü ve rengi olan siyah çay aslında yeşil çay ile aynı bitki yapraklarından elde edilir.
Çay yaprakları toplandıktan sonra uygulanan işlemler siyah çayın diğer çaylara oranla daha çok oksitlenmesi ve fermente edilmesi sonucu koyu siyah rengini almasına neden olur. Bu işlemler de çayın daha demli ve diğer çaylara göre farklı olmasını sağlar. Çay yapımında tercih edilen üretim yöntemleri, çayın demini çoğaltırken tazeliğini de uzun süre korumasını sağlar.
Siyah çayın çeşitleri nelerdir?
Siyah çayın çeşitleri ve değeri, yapımında kullanılan bitki yaprağının tür ve özelliklerine göre belirlenir. Siyah çay türleri arasındaki en kaliteli olanı toplanan yaprakların bütün halde kullanılmasıyla elde edilen ve "Tam yapraklı siyah çay" olarak adlandırılan bir çay türüdür. Siyah çayın diğer türleri de yaprak şekilleri ve kullanımıyla adlandırılan kırık yapraklı, küçük parçalı, toz, partiküllü siyah çay olarak değişiklik göstermektedir.
Siyah çayın faydaları nelerdir?
- Kalp sağlığını koruduğu ve damar sertleşmesine karşı etkili olduğu düşünülür.
- Antioksidan açısından yüksek değerlere sahiptir.
- Konsantrasyon yüksekliği sağlamada yardımcı olur.
- Bağışıklık sistemini güçlendirmede etkisi olduğu düşünülür.
- Şekersiz içilen siyah çay, dişlerin daha çok güçlenmesinde etkilidir.
Siyah çayın zararları nelerdir?
Siyah çayın gün içinde 3-4 bardaktan fazla tüketilmesi halinde şu zararları görülebilir. Demir eksikliğine neden olur, çarpıntı yapar. Böbrek ve bağırsak hareketlerini etkileyerek ishal ve üre yüksekliğini ortaya çıkarabilir. Kanın pıhtılaşmasını etkileyerek yavaşlamasına neden olabilir. Tansiyon hastalarının tansiyonlarını yükseltebilir. İçinde bulunan az miktarda kafein, gebelikte sorun yaratabilir.
Siyah çay nasıl tüketilir?
Günümüzde sallama çaylar da tercih edilir olsa da, çayın asıl tüketim şekli demleme yöntemidir. Çayı demlemek için çaydanlığın alt kısmına su koyularak kaynatılır. Su kaynadıktan sonra, çaydanlığın demliğine kişi sayısı da göz önünde bulundurularak 5-8 arası tatlı kaşığı kadar çay koyulur. Üstüne kaynamış olan sudan demlikte bir-iki parmak boşluk kalacak kadar eklenir. Çaydanlığın altında azalmış olan suyun üstüne soğuk su eklenerek tekrar kaynaması için ateşe koyulur.
Siyah çayı demlerken dikkat edilmesi gereken nokta, su kaynadığında çaydanlığı hemen almamaktır. Çayın deminin tutması için su kaynadıktan sonra, kısık ateşte bir müddet daha pişmesi gerekir. Çayın demlendiğini anlamak için birkaç dakika sonra demliğe bakılır. Eğer çay dibe çöktüyse demlenmiş demektir.
Demlenen çayı servis ederken çay bardağına, bardağın yarısından biraz azını dolduracak kadar çay, üstüne de kaynar su eklenir. Tercihe göre şeker ilave edilerek içime hazır hale getirilir. Çayın demi, tercihe göre değişebilir. Bardağın yarısı ya da daha fazlası demle doldurulduğunda, çay koyu olacak ve daha acı bir tat meydana gelecektir.
Görselin kaynağı: http://www.areadewasa.com
Yorumlar
1